De Competition and Markets Authority (CMA) bewaakt de eerlijke mededinging binnen het bedrijfsleven en beschermt de afnemers van producten en diensten. Zij is de Britse pendant van onze Autoriteit Consument & Markt (ACM). Vorig jaar heeft zij voor de universiteiten en hogescholen een concept-handreiking opgesteld over de spelregels waaraan zij zich te houden hebben in het licht van het wettelijke consumentenrecht. Inmiddels is een consultatieronde gehouden waarin men op dat concept heeft kunnen reageren. De CMA werkt nu aan de definitieve versie van de handreiking.
Ondertussen laat de Britse Consumentenbond (Which? genaamd) zich niet onbetuigd. In november bracht de bond een verkennend rapport uit, onder de titel ‘A degree of value: value for money from the student perspective’. En vorige week verscheen er een vervolgrapportage over de mate waarin universiteiten en hogescholen zich aan de spelregels houden: leveren ze de diensten die ze hun aankomende studenten beloofd hebben? Ze moeten hoognodig een college Consumentenrecht volgen, concludeert het bijbehorende persbericht.
Waar hebben we het eigenlijk over? We hebben het over een analyse van de leveringscontracten die Britse universiteiten en hogescholen bij de start van het eerste cursusjaar aan hun toegelaten studenten aanbieden. Er worden diensten aangeboden tegen een bepaalde prijs, gerekend per verblijfsjaar. In conceptueel opzicht is het nogal dubieus om studenten als consumenten van de aangeboden diensten te bestempelen, want in wezen fungeren zij tevens als producenten: zij produceren de leerwinst die uiteindelijk in een diploma moet uitmonden. Verder wees A.D. de Groot op de mate van commitment dan wel vrijblijvendheid van de dienstverlener. Hij maakte onderscheid tussen sterke en zwakke studiecontracten, afhankelijk van de mate waarin de aanbieder een (voorwaardelijke) resultaatsverplichting aangaat jegens de toegelaten student. Nederlandse universiteiten en hogescholen aanvaarden gewoonlijk slechts een vaag omschreven inspanningsverplichting: wij leveren diensten waarmee een redelijk percentage van de aankomende studenten in een redelijke studieduur het diploma kan halen, maar we garanderen niets: je studeert voor eigen rekening en risico.