Iedere leerling uit het basisonderwijs moet een landelijk eindexamen afleggen. Een PVV-motie van die strekking is dinsdag door een brede meerderheid van de Tweede Kamer aangenomen (Telegraaf 17/11/2010). Minister Van Bijsterveldt had die motie ontraden. Ze had er geen moeite mee dat iedere leerling in groep acht van de basisschool een landelijke eindtoets moet afleggen en dat sommigen in aansluiting daarop in een ‘negende groep’ worden geplaatst om achterstanden weg te werken. Maar PVV-woordvoerder Beertema wilde met zijn motie bereiken dat gezakte leerlingen in principe niet naar de eerste klas van het voortgezet onderwijs zouden mogen doorstromen. Dat zou een omwenteling betekenen, zowel voor het basisonderwijs als voor de ‘lagere’ leerwegen in het VMBO. Ik vind het een goed idee, want het wegwerken van taal- en rekenachterstanden is een cruciale voorwaarde voor een succesvolle schoolloopbaan in het voortgezet onderwijs. Maar ik kan me bijna niet voorstellen dat een meerderheid van de Kamer zo’n moedige stap zou durven zetten.
2 reacties op “Basisschool met eindexamen?”
schreef:
Teije de Vos (17/11/2010) schrijft een merkwaardig commentaar op de PVV-motie. Volgens hem helpt een extra klas niet, want slechts een kopgroep van 40% van de leerlingen zit, ten tijde van eind groep 8, op het niveau dat vereist is om in te stromen in een havo-vwo brugklas, 20% loopt 6 tot 11 kalendermaanden daarop achter, 20% 12 tot 18 maanden, 15% 19 tot 24 maanden en 5% meer dan 24 maanden. Ik zou zeggen: zet de cesuur tussen slagen en zakken voor het eindexamen op 60%, d.w.z. het niveau dat vereist is om in te stromen in de gemengde of theoretische leerweg van het VMBO. Resteert 40%, waaronder 5% die rechtstreeks naar de praktijkschool doorstroomt. De overige 35% wordt volgens de alom aanvaarde kansberekening geschikt geacht in/binnen vijf jaar minimaal een VMBO-diploma te behalen (of in/binnen zes jaar minimaal een MBO-1 diploma). Zet hen in een kopklas en geef hun gelegenheid hun achterstand (12 tot 24 kalendermaanden) in te lopen. Naar mijn schatting zullen velen daarin slagen. De meesten zullen in elk geval kans zien hun achterstand op de kopgroep tot 12 kalendermaanden te reduceren. Zij zullen dus in dat jaar het beginniveau bereiken dat vereist is om in de gemengde of theoretische leerweg in te stromen. Dat is een prima basis voor een succesvolle start in de brugklas van het VMBO.
UPDATE: Inmiddels heeft de minister opnieuw gemeld dat zij niet verder wil gaan dan de invoering van een eindtoets die verplicht is voor alle leerlingen [en die op een zo laat mogelijk tijdstip in groep 8 wordt afgenomen]. Teije de Vos (7/12/2010) kan daarmee leven mits de toets aan twee voorwaarden voldoet: (a) hij moet adaptief van opzet zijn zodat het duidelijk wordt hoeveel maanden de leerling achterloopt bij het startniveau dat vereist is voor de havo; en (b) hij moet tevens iets zeggen over de intelligentie van de leerling (dus niet alleen over het vorderingenniveau dat de leerling inmiddels bereikt heeft maar ook over ‘wat er inzit’, dus over zijn of haar leerpotentieel).
schreef:
Erratum: de aangenomen motie van PVV en VVD heeft het niet over een eindexamen maar over eindtoetsen in het basisonderwijs.