Ziehier een interessante casus. Een staatssecretaris van defensie heeft sinds geruime tijd een seksuele relatie met zijn persoonlijke adjudant. De adjudant was aan zijn gezag onderworpen. Hij is bestuurlijk verantwoordelijk voor een beleidssector van het departement, maar hij is zelf geen ambtenaar. Hij kan dus niet strafrechtelijk wegens ontucht vervolgd worden. Uiteindelijk is zij overgeplaatst. Moet de staatssecretaris naar jouw oordeel eveneens opstappen? Zo ja, waarom?
Ter toelichting kan het volgende dienen. Volgens artikel 249 van het Wetboek van Strafrecht wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of geldboete van de vierde categorie: a) hij die ontucht pleegt met zijn minderjarig kind, stiefkind of pleegkind, zijn pupil, een aan zijn zorg, opleiding of waakzaamheid toevertrouwde minderjarige of zijn minderjarige bediende of ondergeschikte: b) de ambtenaar die ontucht pleegt met een persoon aan zijn gezag onderworpen of aan zijn waakzaamheid toevertrouwd of aanbevolen; c) de bestuurder, arts, onderwijzer, beambte, opzichter of bediende in een gevangenis, rijksinrichting voor kinderbescherming, weeshuis, ziekenhuis, of instelling van weldadigheid, die ontucht pleegt met een persoon daarin opgenomen; d) degene die, werkzaam in de gezondheidszorg of maatschappelijke zorg, ontucht pleegt met iemand die zich als patiënt of cliënt aan zijn hulp of zorg heeft toevertrouwd.
Vergelijk ook de Gedragscode Bestuurlijke Integriteit 2009 van de Gemeente Apeldoorn (art. 7.6): Een bestuurder die een meer dan vriendschappelijke relatie heeft met een ambtenaar of collega-bestuurder of met iemand die anderszins aan de gemeente is verbonden en welke relatie vermoedelijk in strijd met het gemeentebelang is, meldt deze relatie in het college of de raad. Is deze relatie in strijd met het gemeentebelang dan worden er maatregelen getroffen door het college of de raad. Als er binnen de gemeente sprake is van een hiërarchische verhouding én er is een meer dan vriendschappelijke relatie, dan is dit altijd in strijd met het gemeentebelang.
Gelieve bij het uitvoeren van deze casusopdracht drie mogelijke varianten te behandelen: I. Gesteld dat de bestuurder vrijgezel is; II. Gesteld dat de bestuurder gehuwd is en dat zijn echtgenote weet had van zijn buitenechtelijke relatie; III. Gesteld dat de bestuurder gehuwd is en zijn echtgenote geen weet had van deze buitenechtelijke relatie.
Gelieve ten slotte de volgende vraag te beantwoorden. Ben je het eens met de stelling van de demissionaire premier Balkenende dat deze buitenechtelijke relatie kan worden afgedaan als ‘een privéaangelegenheid’ van de betrokken bestuurder?
Er was eens een eerbare staatssecretaris. Hij leefde in de vreze Gods. Op een dag komt zijn persoonlijk adjudant binnen, maar zij is van gedaante veranderd. Het was zijn eega en haar naam was Beatrijs. Alzo stelde God zijn deugdzaamheid op de proef. Noem tien redenen waarom hij zijn echtgenote laat overplaatsen naar een andere functie binnen de krijgsmacht.
Het Kabinet der Koningin deelt op 18 mei 2010 mee dat de Koningin aan de heer De Vries ‘op de meest eervolle wijze’ ontslag heeft verleend. Ik kan die extreme kwalificatie niet begrijpen.
Eervol ontslag: Een ontslaggrond waarbij er in principe recht op een wachtgelduitkering bestaat.
Oneervol ontslag = Disciplinair ontslag: een ontslaggrond in verband met disfunctioneren, waarbij er GEEN recht op een wachtgelduitkering bestaat.
Ontslag op de meest eervolle wijze: (a) Een ontslaggrond waarbij een onvoorwaardelijk recht op een wachtgelduitkering wordt toegekend; (b) Een ontslaggrond waarin ten stelligste ontkend wordt dat het ontslag voortvloeit uit disfunctioneren of uit het feit dat de betrokkene de eer en goede naam van het ambt geschaad zou hebben.
Door de Australische overheid zijn anno 2007 Standards of Ministerial Ethics vastgesteld; dat is dus een officiële ambtsethiek voor ministers en staatssecretarissen.
De relatie tussen staatssecretaris en adjudant is vergelijkbaar met die tussen president Clinton en zijn stagiaire Monica Lewinsky (afgezien van het feit dat Monica ongehuwd was): er bestond een gezagsrelatie tussen de gelieven. De vakbondsorganisatie FNV Jong krijgt van mij de prijs voor de Sickest Joke On Earth. Zij deelt jaarlijks de prijs voor de beste stage-aanbieder uit. De prijs is een sigaar in roze plexiglas: de Monica Lewinsky Award.