Eén op de drie lessen binnen onze scholen wordt tegenwoordig door een beunhaas gegeven, schreef lerarenopleider Michel Couzijn (VK 19/4/2008). Volgens columniste Aleid Truijens is de autonomie van scholen te ver doorgeschoten (VK 9/9/2008). Zij wil dat de rijksoverheid het heft weer in handen neemt, strenge regels stelt om onderwijs door onbevoegde en onderbevoegde leraren tegen te gaan en via de onderwijsinspectie ook streng toezicht houdt op de naleving van dergelijke regels. Maar de rijksoverheid heeft daar geen zin in en vindt het zelfs te veel gevraagd scholen te verplichten in hun schoolgids opening van zaken te geven over de lesbevoegdheid van hun leraren. Couzijn (VK 11/9/2008) roept de ouders daarom op de schoolleiding via de medezeggenschapsorganen onder druk te zetten.
Maar er is volgens mij nog een derde mogelijkheid om de beunhazerij in het onderwijs te bestrijden: via de leraren als beroepsgroep. Als professionals zich krachtiger organiseren rond een eigen beroepsethiek kunnen zij niet alleen beunhazen weren, maar zich ook teweerstellen tegen de pressie van managers om taken te verrichten waarvoor ze niet bekwaam zijn. Eén van de ethische pijlers van de professionele beroepsuitoefening is dat ze ‘in hun beroepsmatig handelen de grenzen van hun deskundigheid in acht nemen en geen opdrachten aanvaarden waarvoor ze de deskundigheid missen’ (c.f. Beroepscode NIP art. III.4.3.2).
Beunhazen
/
Alle reactiemogelijkheden zijn voor dit bericht momenteel gesloten.
16 reacties op “Beunhazen”
schreef:
Nog een paar aanvullingen:
1. Die één op de drie lessen slaat op het voortgezet onderwijs en daarbij gaat het niet alleen over onbevoegdheid en onderbevoegdheid, maar ook over ‘anders-bevoegdheid’ (zoals een leraar Engels die ook Wiskunde geeft). Sinds de Wet BIO hoeven scholen zich bij het toewijzen van taken niet meer aan bevoegdheidseisen te houden; ze moeten er slechts voor zorgen dat een leraar bekwaam is voor de taken die hem of haar worden opgedragen. Sindsdien zijn functiedifferentiatie, brede inzetbaarheid en teamteaching uiteraard belangrijke aandachtspunten in het personeelsbeleid van scholen.
2. De leraar Pierre Diederen schreef op 5/9/2008 een bijdrage tot de discussie over de vraag of ouders niet geïnformeerd moeten worden over de diploma’s die leraren behaald hebben en op basis waarvan ze hun kinderen lesgeven.
3. De BON-bestuursleden Bergen & Beertema (De Volkskrant 3/7/2008) klagen dat studenten in het competentiegerichte MBO en HBO veel te weinig vakkennis opdoen. Wat de lerarenopleidingen in het HBO en W.O. betreft, wordt dat beaamd door vakdidacticus Hannes Minkema (Volkskrantblog 11/9/2008). De eerste- en tweedegraads leraren die door de ‘competentiegerichte’ lerarenopleidingen worden opgeleid, krijgen volgens hem veel te weinig bagage mee op het gebied van vakkennis en vakdidactiek. Ze worden dus niet zozeer opgeleid tot vakleraar maar veeleer tot multi-inzetbare beunhaas.
schreef:
En nog een vierde aanvulling:
4. Er wordt naarstig gewerkt aan een beroepsregister van volledig gekwalificeerde docenten in Nederland, eventueel aangevuld met een basisregister van bevoegde (of daarmee gelijkgestelde) docenten. Voor mij als buitenstaander rijzen dan de volgende vragen:
(a) wordt in het basisregister vermeld voor welk schoolvak (of welke schoolvakken) en voor welke schoolsoorten en schoolniveaus de betrokken docent bevoegd is? zo neen, waarom niet?
(b) is zo’n register openbaar, d.w.z. kan het door leerlingen en ouders digitaal geraadpleegd worden? zo neen, waarom niet?
(c) komen alle docenten in één register of krijgt elk segment van de beroepsgroep een eigen register?
(d) worden die eventuele segmentregisters gekoppeld, zodat ouders en leerlingen op een centrale website de naam van een docent kunnen intypen, waarna op hun schermpje de lesbevoegdheden van de betrokkene onthuld worden? zo neen, waarom niet?
schreef:
Michel Couzijn heeft inmiddels op mijn vierde aanvulling gereageerd (waarvoor dank!). Zie hier (discussiepostings d.d. 15/9/2008).
schreef:
Wat de onderbouw van het voortgezet onderwijs betreft, geeft het rapport Bewegen met beleid: Monitor onderbouw 2007 (2008) nadere gegevens. ‘De regels voor bevoegdheden bieden [sinds 2006] meer ruimte: scholen kunnen kiezen voor individuele bevoegdheid of toedeling van vakoverstijgende activiteiten. Het is toegestaan dat een docent die daartoe bekwaam geacht wordt door het bevoegd gezag meerdere vakken (ook vakken waarvoor hij formeel niet bevoegd is) voor een groep leerlingen verzorgt, mits in het team waarvan hij deel uitmaakt voor alle te geven vakken een bevoegd docent aanwezig is die de eindverantwoordelijkheid draagt voor inhoud, uitvoering en toetsing.’ Op blz. 12-13 wordt gerapporteerd hoe dat zoal gaat.
schreef:
Mark Peletier (BON-site 26/9/2008) bericht over ontwikkelingen inzake het Beroepsregister. Hij constateert (of vreest?) dat de beroepsverenigingen van leraren geneigd zijn de criteria voor opname in het register geleidelijk te verlagen. In plaats van volledige zelfregulatie door de beroepsgroep, bepleit hij dat ook derden bij de besluitvorming betrokken worden.
schreef:
In een brief d.d. 5/12/2008 heeft de minister de Tweede Kamer summier geïnformeerd over de stand van zaken betreffende het privaatrechtelijke lerarenregister. Hij zegt niet door wie het (diploma-)register geraadpleegd mag worden.
schreef:
Hanne Obbink schreef in Trouw (16/12/2008) over onbevoegde, onderbevoegde en andersbevoegde leraren. Zie ook de lezersreacties.
schreef:
Op initiatief van het VVVO (Platform van verenigingen van vakleraren) heeft het SCO Kohnstamminstituut (UvA) samen met ITS (Radboud Universiteit) een onderzoek gedaan naar het inschakelen van onbevoegde docenten in de onderbouw van het voortgezet onderwijs. De rapportage is in december verschenen, evenals een nader verslag van de gevalsstudies.
schreef:
Hierbij een (poging tot een) overzicht van wat er tot nu toe
op de BON-site is verschenen over het Lerarenregister:
Em70 27/9/2007
Em70 27/9/2007
Classica 24/11/2007
Besseling 3/12/2007
Verkroost 20/2/2008
Couzijn 1/4/2008
Peletier 22/6/2008
Peletier 4/7/2008
Peletier 7/7/2008
Couzijn 3/9/2008
Peletier 26/9/2008
Peletier 27/10/2008
Peletier 19/11/2008
Peletier 28/11/2008
Couzijn 6/4/2009
aeejnprt 16/4/2009
Peletier 20/5/2009
schreef:
In opdracht van het Sectorbestuur Onderwijsarbeidsmarkt (SBO, het platform van werknemers- en werkgeversorganisaties), is door het onderzoeksbureau EIM B.V. in Den Haag, Rotterdam en Utrecht geïnventariseerd in hoeverre de regels van de Wet BIO over het inzetten van onbevoegden worden nageleefd. In het rapport Kunnen en Mogen (mei 2009) worden die regels ook nog eens op een rijtje gezet.
schreef:
De kersverse vakbond van V.O.-leraren Leraren in Actie heeft eind oktober een brief naar de Tweede Kamer gestuurd, met het verzoek te bevorderen ‘dat gegevens over on-, onder- of andersbevoegde leraren voortaan per school(locatie) en per leerjaar worden gepubliceerd bij de gegevens van de onderwijskaart en dat scholen verplicht worden deze gegevens in hun schoolgids en op hun website te publiceren.’
schreef:
Op 17/11/2009 heeft de minister een brief naar de Tweede Kamer gestuurd over de (on-)wenselijkheid van nadere aanscherping van de wettelijke regels over on- en onderbevoegden. Daarbij wordt onder meer verwezen naar de site Bevoegd.nl waarin statistische gegevens per school vermeld worden. Er wordt geen melding gemaakt van de nieuwe categorie “bevoegden”: de W.O.-bachelors met een onderwijsminor.
schreef:
Lerarenopleider Couzijn geeft op de BON-site (13/2/2010) een update over de vraag in hoeverre vakinhoudelijke expertise gegarandeerd is met een diploma van de lerarenopleiding of met het certificaat zoals bedoeld in de aanstaande Wet Educatieve Minor.
Volgens Lieke Oud (Onderwijs van Morgen 17/2/2010) zijn de ervaringen van de deelnemers aan de Educatieve Minor niet onverkort positief.
schreef:
Een middelbare school in Zutphen roept ouders op als betaalde (onbevoegde) invalkracht les te geven (BN De Stem 19/2/2010).
schreef:
De staatssecretaris heeft op 17 maart kamervragen van de PvdA beantwoord.
schreef:
Professional governance…
In een kamerbrief d.d. 19/7/2010 kondigt het ministerie van OCW aan dat de Stichting Beroepskwaliteit Leraren (SBL) met ingang van 2011 zal worden omgevormd tot een coöperatie van de beroepsverenigingen van leraren. Na een halfjaar proefdraaien zal de…