In mijn vorige blogbericht kwam StudyBoost ter sprake: het contractonderwijs dat de Rotterdamse opleiding Economie & Bedrijfseconomie (E&B) aan haar eigen eerste­jaarsstudenten aanbiedt. Ik weet niet precies wat ik daarvan denken moet. Studenten betalen 275 euro per vak voor acht bijlessen in groepen van minimaal acht personen. De organisatie is ondergebracht bij EURAC BV (alias ESAA BV). Dat is een werk­maatschappij van EUR Holding BV, die het contract­onderwijs en -onderzoek van de Erasmusuniversiteit beheert. Wat drie struikelvakken betreft, is contractueel vastgelegd dat studenten die voor het tentamen slagen, het bijlesgeld gerestitueerd krijgen (ten laste van het E&B-opleidingsbudget).
In de onderwijsethiek geldt als stelregel dat docenten geen betaalde bijlessen mogen geven aan leerlingen uit hun klas (Holleman 2006, p.16). In dat geval kan namelijk belangenverstrengeling optreden: door hun taken in de klas te laten versloffen, kunnen ze hun bijlesklandizie (en dus hun eigen inkomsten) vergroten. Voor scholen of faculteiten kan een soortgelijk mechanisme optreden. Door hun zwakke leer­lingen/studenten contractonderwijs aan te bieden, kunnen zij de onderwijskosten drukken die ten laste van hun eerstegeldstroombudget komen. Het is zelfs denkbaar dat de faculteit in de joint venture met EURAC winst maakt indien zij personeelsleden voor het verzorgen van de StudyBoost-lessen bij EURAC detacheert of dat haar personeelsleden persoonlijke neveninkomsten trekken uit deze bijlesarbeid.
Enerzijds is het dus niet uitgesloten dat kansloze eerstejaars als melkkoe gebruikt worden. Maar anderzijds kan het zijn dat de faculteit geheel te goeder trouw handelt. De hele eerste geldstroom, voorzover voor het onderwijs bestemd, wordt besteed om goed onderwijs te geven. Maar dat geld is niet toereikend om zwakke studenten intensief te ondersteunen. Zij heeft deze constructie bedacht om hen toch in groten getale door de propedeuse heen te slepen. Maar dan zou zij in elk geval maatregelen moeten treffen om de schijn van belangenverstrengeling weg te nemen.