Anders Breivik (inmiddels 34 jaar) heeft een ideologisch geïnspireerde massamoord gepleegd. Hij is veroordeeld tot de maximale straf die daarvoor in Noorwegen staat: 21 jaar. Hij wil nu vanuit zijn cel een bachelorprogramma Politieke Wetenschappen gaan volgen bij de Universiteit van Oslo. Net zoals in Nederland hebben Noorse gedetineerden namelijk recht op onderwijs en vorming; en blijkbaar biedt deze universiteit faciliteiten voor afstandsonderwijs. De penitentiaire autoriteiten ondersteunen zijn studieaspiraties met het oog op zijn re-integratie in de samenleving: eertijds had hij zijn middelbare­school­opleiding voortijdig afgebroken en met een universitair diploma kwalificeert hij zich alsnog voor de arbeidsmarkt. Maar op dit moment laat de universiteit hem nog niet toe omdat hij niet het vereiste vakkenpakket heeft (BBC 6/8/2013). De rector verklaart echter uitdrukkelijk dat de toelatingsregels zonder aanzien des persoons worden toegepast. Als Breivik aan de eisen voldoet, zal hij ongeacht zijn strafblad worden toegelaten: “We cannot refuse anyone the chance of studying at the University of Oslo” (The Local 30/7/2013).
In dat opzicht is de Noorse situatie gelijk aan die van het Neder­landse hoger onderwijs. Het enige verschil is dat een Nederlandse student de toegang tot een opleiding kan worden ontzegd als deze ‘door zijn gedragingen of uitlatingen blijk heeft gegeven van ongeschiktheid voor de uitoefening van een of meer beroepen waartoe de door hem gevolgde opleiding hem opleidt, dan wel voor de praktische voorbereiding op de beroepsuitoefening’ (artikel 7.42b WHW). Het gaat dan bijvoorbeeld om een medische student die patiënten onheus bejegent. Het is weinig plausibel dat dit wetsartikel van toepassing zou worden verklaard op een Nederlandse Breivik die een bacheloropleiding Politicologie zou willen volgen, zeker niet als deze in de vorm van afstandsonderwijs zou worden gegoten.
In een Brits studentenmagazine betoogt Will Mccurdy dat hoger onderwijs ertoe kan bijdragen de horizon van studenten te verbreden, ideologische vooroordelen te ontkrachten en extremisten zoals Breivik te resocialiseren (York Vision 10/8/2013). Maar in Oslo hebben sommige docenten Politicologie laten weten dat ze weigeren hun handen vuil te maken aan deze massa­moordenaar. Kunnen zij in geweten argumenteren dat hij uit hun faculteit geweerd moet worden?
Lees verder … (PDF)