De groentijd wordt algemeen beschouwd als een inwijdingsrite waarmee nuldejaars aan beproevingen worden blootgesteld voordat ze als lid tot het corps worden toegelaten. Dat schept een band. Is dat zo? Vele corpora kennen een strikte hiërarchie naar anciënniteit. Eenmaal toegelaten staan de eerstejaars onderaan de ladder: de tweede- en ouderejaars eisen dat ze naar hun pijpen dansen. Er ontstaat wel een band, maar dat is met jaargenoten. Niettemin vindt men dat zó waardevol dat men het corporale verenigingsleven als een stuk van het Nationaal Immaterieel Cultureel Erfgoed beschouwt, dat waard is geconserveerd te worden.
Maar dan gaat men voorbij aan het feit dat de groentijd in twee opzichten als ‘rite de passage’ fungeert. Voor de nuldejaars is het een rite om te worden toegelaten tot het corps, maar voor de tweede- en ouderejaars markeert de groentijd de overgang van jeugdige onderworpenheid naar ongebreidelde volwassen machtsuitoefening. In het ouderlijk huis en op de middelbare school waren ze onderworpen aan een systematisch civilisatieproces en als nulde- en eerstejaars werden ze door de ouderejaars gedomesticeerd. Maar bij de overgang van het eerste naar het tweede jaar gaan de remmen los. Ze mogen eindelijk de baas spelen en aangevuurd door alcohol mogen ze daarbij toegeven aan al hun ongeciviliseerde impulsen. Dat is een bedenkelijk soort academische vorming. Door middel van de groentijd wordt de verse tweede- en ouderejaars telkenjare de boodschap ingeprent: als je hogerop wilt komen in de maatschappij, dan moet je je scrupules opzij zetten en de medemens onder de duim houden want overal, zowel in onze studentenmaatschappij als in de kille maatschappij daarbuiten, geldt alleen het recht van de sterkste.
Inmiddels zijn op de valreep nieuwe voorwaarden gesteld voordat de Neder­landse studentenverenigingscultuur tot de erfgoedlijst kan worden toegelaten. Verlangd wordt dat er een plan komt om groentijdexcessen te voorkomen. Maar het is de vraag of dat voldoende is. In hoeverre ligt de kern van het kwaad in een verenigingscultuur die, op hun weg naar volwassenheid, antisociaal gedrag van verse tweede- en ouderejaars verheerlijkt?