Men spreekt van inflatie als waardepapieren steeds minder waard worden. Meestal denkt men daarbij aan de extrinsieke waarde voor de houder van het waardepapier: je kunt steeds minder kopen voor een briefje van honderd euro. Zo kan men ook van diploma-inflatie spreken. Dat is het verschijnsel dat men op de arbeidsmarkt steeds minder waarde toekent aan een bepaald diploma: voor de houders van het diploma daalt de kans om tegen redelijk salaris aan de bak te komen. Hierbij kunnen drie factoren in het spel zijn.
a) Het kwaliteitsniveau van de eindtermen: de diploma-eisen zijn gaandeweg verlaagd, hetgeen tot gevolg heeft dat de intrinsieke waarde van het diploma achteruit is gegaan.
b) Het kwaliteitsniveau van de gediplomeerden: misschien is er niks mis met het kwaliteits­niveau van de eindtermen, maar de overige kwaliteiten van de gediplomeerden zijn niet meer als vanouds.
c) De marktwaarde van de gediplomeerden: misschien is er niks mis met het kwaliteitsniveau van de eindtermen en van de gediplomeerden, maar de marktvraag naar gediplomeerden van het desbetreffende niveau is afgenomen in verhouding tot het aanbod.
In een periode van laagconjunctuur, zoals in de afgelopen zeven magere jaren, wint de derde factor (c) aan kracht. De werkloosheid is hoog, hetgeen tot lagere lonen kan leiden. Ook kunnen de bezitters van lagere door de bezitters van hogere diploma’s verdrongen worden op de arbeidsmarkt. De relatieve marktwaarde van lagere diploma’s zit in een dip. Voor onderwijsbestuurders kan het nu verleidelijk zijn de marktwaarde van gediplomeerden te verhogen door de ingangsselectie en diploma-eisen van opleidingen zwaarder te maken. Zij bestrijden de diploma-inflatie (c) door diploma-deflatie (m.b.t. de factoren a en b) te bewerkstelligen. Een deflatoir onderwijsbeleid betekent dat men de intrinsieke waarde van de gediplomeerden tracht te verhogen. De voornemens tot invoering van de Rekentoets passen in dit patroon. En in Folia (28/10/2015) behandelt HvA-docent Stefan Molenaars een ander voorbeeld van deflatoir onderwijsbeleid: de academisering van het hoger beroepsonderwijs.
Lees verder … (PDF)