Diploma’s onterecht verstrekt: wat nu?

/

In de Tweede Kamer gingen vorig jaar stemmen op om onterecht verstrekte InHol­landdiploma’s ongeldig te verklaren en de gedupeerde studenten in de gelegenheid te stellen het examen opnieuw af te leggen (18/10/2010). Een paar weken geleden liet een OCW-woordvoerder weten dat de gewraakte diploma’s niet ongeldig zullen wor­den verklaard (Metro 28/4/2011), maar eerder had de toenmalige staatssecretaris een voorbehoud gemaakt voor het geval de betrokken stu­denten ‘redelijkerwijs hadden kunnen weten dat je zo je diploma niet haalt’ (Trajectum 1/10/2010). Momenteel onder­zoekt het interimbestuur van InHolland of het juridisch mogelijk is de ge­wraakte diploma’s met terugwerkende kracht te annuleren, ofschoon dan wel ‘bewezen moet worden dat [de betrokken studenten] geweten hebben dat hun werk van onvoldoende kwaliteit was.’ Een OCW-woordvoerder zegt desgevraagd: ‘Het ministerie voert wel gesprekken met InHolland, maar die zijn slechts van adviserende aard. De beslissing is een zaak van de hogeschool. De bevoegdheid om diploma’s in te trekken ligt enkel en alleen bij de instelling zelf. Het is wettelijk nodig om aan te tonen dat de diploma’s onterecht zijn verstrekt (…). Maar daarnaast moet ook aantoonbaar zijn dat de student in kwestie dit ook zelf moet heb­ben geweten’ (NRC 19/5/2011). Maar Paul Zoontjes, hoogleraar Onderwijsrecht, is strikter in de leer (NOS 19/5/2011): als het diploma door een bevoegde instantie is afgegeven, kan het niet meer worden ingetrokken.
Dus ik denk dat we mogen concluderen: als er de vereiste handtekeningen op staan, blijft het diploma geldig, tenzij alsnog kan worden aangetoond dat de examenkandi­daat fraude heeft gepleegd, of fraude heeft uitgelokt, of welbewust medeplichtig was aan de examenfraude die door de examinatoren is gepleegd. Van een examenkandi­daat kan niet worden verlangd dat hij (zij) actief gaat controleren of de examinatoren wel volgens het boekje werken en dat hij (zij) in beroep zou gaan tegen lankmoedige examenbeslissingen. Iedere burger wordt geacht de wetten en regels te kennen, maar een examenkandidaat moet veeleer als een willoos onderzoeksobject worden be­schouwd.
Ik denk overigens dat Paul Zoontjes nog zijn licht moet laten schijnen over het leer­stuk van de dwaling. Het gaat dan om de vraag of een examencommissie op haar beslissing mag terugkomen als zij bepaalde aperte feiten inzake de kennis en vaardig­heden van de kandidaat ongewild buiten beschouwing heeft gelaten.

Alle reactiemogelijkheden zijn voor dit bericht momenteel gesloten.

2 reacties op “Diploma’s onterecht verstrekt: wat nu?”

  1. Inmiddels heeft de staatssecretaris hedenmiddag zijn beleidsreactie op de examenaffaires rond de langstudeerders gepubliceerd. Op blz.5 stelt hij dat een diploma door het instellingsbestuur kan worden ingetrokken indien sprake is geweest van ‘verwijtbaar handelen door de student’. Het InHollandplannetje om alle onterecht verstrekte diploma’s ‘uit de markt te nemen’, kan dus juridisch niet door de beugel. Verder vermeldt de staatssecretaris met instemming dat InHolland de gedupeerde studenten kosteloos faciliteiten gaat aanbieden om tekorten in hun eindrepertoire te repareren en de gemiste delen van het onderwijs- en examenprogramma te voltooien.

  2. Een vervolg op dit blogbericht tref je aan op Eens gegeven blijft gegeven (22/12/2011) en de bijbehorende commentaren daarop.