onderwijsethiek.nl

Isabel del Pino-Allen geeft het vak Communicatie aan het Miami Dade College in Florida. Zij is co-auteur van het studieboek The Freedom to Communicate (Hayden-McNeil 2013). Zij verwijt een mede-auteur, collega Adam Vellone, dat hij plagiaat heeft gepleegd en zo­doende onprofessioneel heeft gehandeld: door zijn knip- en plakwerk zonder aanhalings­tekens en bron­verwijzingen heeft hij zijn functie als rolmodel jegens de gebruikers van het studieboek verzaakt (Miami Herald 14/8/2014). Een pikant detail is dat hij zelfs in het hoofdstuk dat aan Plagiaat gewijd is, teksten van anderen gekopieerd heeft.
Hierbij rijst een interessante vraag. Docenten hebben tot taak wetenschappelijke en ambachtelijke kennis aan de student over te dragen. Zij putten daartoe uit een ‘body of knowledge’ dat door vele anderen is opgebouwd. In hoeverre kan dan van docenten verwacht worden dat ze telkens in hun tekst verantwoorden aan welke bronnen ze deze kennis ontleend hebben? Daar zouden studenten horendol van worden. Gelieve alstublieft in uw onderwijs alles achterwege te laten wat ons zou belemmeren de leerdoelen te bereiken. Anders gezegd: beoefenen professionele docenten op college en in hun schriftelijke studiematerialen misschien een tekstgenre dat zich, gezien het instructiedoel en de gekozen doelgroep, tot op zekere hoogte aan de weten­schappelijke citatie- en bronverwijzingsregels dient te onttrekken?
Maar dan komt meteen de volgende vraag op. Studenten moeten in het kader van hun opleiding allerlei teksten produceren: presentaties, tentamenantwoorden, papers, scripties, verslagen, opstellen, etc. In die teksten leggen ze verworven kennis, resultaten van eigen onderzoek, studie-ervaringen en ideeën vast, om deze vervolgens aan de docent of beoordelaar, aan medestudenten, of bijvoorbeeld aan een opdrachtgever te rapporteren. Is het denkbaar dat men, binnen deze verscheidenheid van tekstproducten, verschillende tekstgenres moet onderscheiden en dat men bij sommige genres, gezien het gekozen communicatiedoel en de gekozen doelgroep, in redelijkheid niet van studenten kan eisen dat ze de wetenschappelijke citatie- en bronverwijzingsregels ten volle naleven?