Studenten protesteren tegen ‘het rendementsdenken’ in het hogeronderwijsbeleid. Economisch columnist Frank Kalshoven (VK 7/3/2015) vindt dat een onzinnige slogan. De protesteerders bedoelen veeleer, aldus de columnist, dat de onderwijsbestuurders te weinig oog hebben voor de belangen van studenten (het private rendement van hun studie-inspanningen in het hoger onderwijs) en de oren te veel laten hangen naar de belangen van de samenleving (het publieke rendement van de belastinggelden gespendeerd aan hoger onderwijs). Wat het publieke rendement betreft, onderscheidt hij dan twee criteria: a) de bijdrage van het hoger onderwijs aan de groei en bloei van de Nederlandse Kenniseconomie en b) de bijdrage van de afgestudeerden aan de belastinginkomsten van de Nederlandse overheid. Het verhaal van Kalshoven is uiterst eenzijdig, maar op één punt heeft hij gelijk: als studenten protesteren tegen ‘het’ rendementsdenken, moeten ze uitleggen in welke opzichten het rendementsdenken van landelijke en lokale onderwijsbestuurders volgens hen uit balans is. Ze moeten uitleggen dat het rendementsdenken van onderwijsbestuurders volgens hen gedomineerd wordt door de rendementscriteria van bepaalde stakeholders, ten koste van waardevolle rendementscriteria van andere stakeholders. Vermoedelijk bedoelen ze dat het rendementsdenken van landelijke en lokale onderwijsbestuurders in de volgende richtingen is doorgeschoten:
Lees verder … (PDF)
Paragraaf 4 verdient meer toelichting. Om welke reden zouden de lokale onderwijsbestuurders het niet tot hun taak rekenen bij de inrichting van de onderwijs- en examenregelingen een integere afweging te maken tussen 1) de private onderwijsbelangen van hun reguliere studenten, 2) de publieke onderwijsbelangen van de samenleving en 3) een toekomstbestendige bedrijfsvoering? De reden is dat zij ook nog rekening wensen te houden met twee andere (buiten de reguliere onderwijsopdracht gelegen) belangen van hun universiteit c.q. hogeschool. Bij hun afweging zijn zij ten prooi aan een ernstige vorm van belangenverstrengeling: zij geven te hoge prioriteit aan 4) de onderzoeksbelangen van hun instelling (maximalisering van de onderzoeksproductie) en 5) de dienstverleningsbelangen van hun instelling (maximalisering van hun derdegeldstroominkomsten uit contractonderwijs, contractonderzoek en dergelijke). Vanuit hun optiek moeten met name de private onderwijsbelangen van hun reguliere studenten en aspirant-studenten daarvoor wijken.
Ad 3.3: Mohandis (PvdA) heeft Kamervragen (2/3/2015) gesteld over de rechtmatigheid van de handelwijze van sommige universiteiten die inschrijfgeld vragen aan aspirant-studenten die willen deelnemen aan de toelatingsselectie tot masteropleidingen. Het Hoger Onderwijs Persbureau (DUB 23/3/2015) bericht dat de Universiteit van Amsterdam inmiddels op haar schreden is teruggekeerd.
UPDATE: De Kamervragen zijn beantwoord (14/4/2015).
De universiteiten willen met betrekking tot de periode na 2015 geen nieuwe rendementsafspraken met het ministerie maken (NRC 2/4/2015).
Ad 2.6: Nu.nl (14/4/2015) concludeert uit een rondgang langs de onderwijswoordvoerders uit de Tweede Kamer dat er momenteel geen meerderheid is voor experimenten met collegegelddifferentiatie, waarbij extra collegegeld verschuldigd is voor deelname aan excellentietrajecten (ook wel de Excellentieboete genoemd). De VSNU is not amused. Zie ook de Nationale Onderwijsgids (14/4/2015), DUB (14/4/2015) en Science Guide (14/4/2015). Maar de bestaande wetgeving biedt een ontsnappingsclausule (DUB 5/12/2014).
Vanmiddag heeft de Landelijke StudentenVakbond (LSVb) de vierde editie van zijn medezeggenschapshandboek WHWatisdat aan de Vaste Kamercommissie Onderwijs aangeboden. Volgens het persbericht dat vanmiddag door de vakbond is uitgebracht, heeft het handboek tot doel studenten en docenten in de medezeggenschap voor te lichten over de Wet Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek (WHW), zodat ze weten hoe de wetsartikelen geïnterpreteerd moet worden. In het persbericht wordt benadrukt dat de vakbond ontevreden is over de WHW, dat de rechten van studenten verbeterd moeten worden en dat de medezeggenschap meer invloed moet krijgen. De vakbond roept de Kamerleden op, de wet aan te passen. Maar in het handboek wordt niet of nauwelijks verduidelijkt welke interpretaties van de bestaande wetsartikelen verwerpelijk worden geacht of welke wetsaanpassingen volgens de LSVb noodzakelijk zijn. De Kamerleden krijgen dus geen antwoord op de vraag waar de pijnpunten liggen en wat er precies moet veranderen. In dat opzicht is de LSVb als landelijke organisatie voor de behartiging van studentenbelangen vanmiddag schromelijk tekortgeschoten.
ad 4.7: Aan de Radboud Universiteit wil men in de bacheloropleiding Pychologie op Engels als voertaal overstappen, althans wat de hoorcolleges betreft (Vox 14/4/2015). Waarom? Men wil meer Duitse studenten trekken om weer aan de jaarlijkse target van 400 eerstejaarsstudenten te komen. Wetsartikel 7.2 WHW wordt hiermee een dode letter. Hoe groot is eigenlijk het percentage afgestudeerde psychologen dat in een Engelstalige omgeving werkt? Ik denk dat perfecte beheersing van de Nederlandse taal in beroepsmatig opzicht essentieel is voor 90% van de afgestudeerde psychologen.