Een ambachtelijke basisschool

/

Er was eens een basisschool waar het taal- en rekenonderwijs verweven was met een praktijkcurriculum. Tegelijk met de taal- en rekenvaardigheden krijgen de leerlingen praktische, ambachtelijke vaardigheden bijgebracht, zoals koken, fietsreparatie, timmeren, naaien, tuinieren, binnenhuisarchitectuur, PC-gebruik, etcetera. De lees-, schrijf- en rekentaken zijn daarop afgestemd. De leesboekjes hebben de vorm van praktische handleidingen en zodra het aangeboden stappen­plan gelezen en begrepen is, wordt het ook in praktijk gebracht. Ook andere vakken zijn in dat perspectief ingericht; tekenlessen bijvoorbeeld concentreren zich op technisch tekenen en ontwer­pen om leerlingen te helpen hun alledaagse problemen aan te pakken.
In vroeger jaren maakte de school veel werk van alle zaakvakken die in de Kerndoe­len Primair Onderwijs genoemd zijn, waaronder het vak Techniek. Maar daar is zij een beetje van teruggekomen. Zo’n vak wordt gedomineerd door een technisch-wetenschappelijke benadering: leerlingen moeten de werking van producten analy­seren en verklaren. Er wordt beroep gedaan op hun belangeloze nieuwsgierigheid. Maar deze school heeft een praktijkgerichte koers gekozen. Zij wil geen jonge onderzoekers en techneuten opleiden, maar de leerlingen in staat stellen om hun eigen huis-, tuin- en keuken­bezigheden doelmatig uit te voeren en hun alledaagse problemen op te lossen. Neem fietsreparatie: om een band te leren plakken hoef je niet te weten hoe een ventiel precies werkt. Je moet leren hoe bandenlichters te hanteren, het gat op te zoeken, het plakgebied op te ruwen, etc. Als het achterlicht niet werkt, hoef je geen elektriciteitsleer te studeren; je moet weten hoe je de oorzaak van het euvel detecteert en verhelpt. De school kiest voor een ambachtelijke benadering om de zelfredzaamheid van leerlingen te vergroten. Het praktijkcurriculum mondt telkens uit in certificaten: een certificaat Fietsreparatie, een certificaat PC-gebruik, een certificaat Houtbewerkingstechniek, een certificaat Koken & Bakken, etcetera. Eigen­lijk net zoiets als het aftekenboekje bij de pad­vinderij, met insignes voor Knopen, Kampvuur maken, en ga zo maar door.
De school heeft als uitgangspunt dat haar kerntaken op het gebied van Taal en Rekenen liggen. Het praktijkcurriculum is in nauwe samenhang met deze kerntaken ingericht, zodat leerlingen direct profijt hebben van hun taal- en rekenvaardig­heden. Ze gebruiken die vaardigheden om hun eigen buitenschoolse doelen te bereiken. En een belangrijk neveneffect is dat ze ambachtelijke, praktische deskundigheid leren waarderen en en dat ze trots worden op hun eigen competenties.
Inspiratiebron: Platform Ambachtseconomie 8/12/2010, 13/4/2010a, 13/4/2010b.

Alle reactiemogelijkheden zijn voor dit bericht momenteel gesloten.

Eén reactie op “Een ambachtelijke basisschool”

  1. Susan Graham geeft het keuzevak Family & Consumer Sciences (Huishoudkunde) op een Middle School. Dat is een school voor jongeren ergens tussen 10 en 14 jaar. Naast de verplichte vakken zijn er elk semester twee keuzevakken. In de special Teaching Boys (ASCD Express 25/11/2010) vertelt ze waarom haar vak vooral door jongens gekozen wordt. Waarom vinden jongens het leuk om vele uren achter de naaimachine door te brengen?