Schoolleider Jan Fasen schreef een mooie column, onder verwijzing naar een radicaal sonnet van Jan Kal. Ons schoolsysteem perst leerlingen in een keurslijf waarin geen ruimte is voor een onderzoekende en creatieve geest, zelfredzaamheid of spontaneïteit.
Jan Fasen bedoelt ruimte waarin leerlingen zich optimaal kunnen ontwikkelen. Maar er zijn ook vrijheidsbeperkingen in het klein. Neem die Amerikaanse highschooldocente. Ongetwijfeld met de beste bedoelingen snoert zij het keurslijf wel heel strak aan. Ze schrijft de uitlatingen op het bord die haar leerlingen tijdens de les niet mogen bezigen, zoals woorden die gebrek aan taakgerichtheid of wellevendheid verraden, zoals: Boring, Stuff, Don’t Know, My Bad. En meer in het algemeen doet zij jongerentaal in de ban, zoals bijvoorbeeld het werkwoord Hang Out.
Ingekapseld in ons schoolsysteem ligt niemand wakker van zo’n schools disciplinerings- en beschavingsoffensief, behalve Jan Fasen misschien. Maar ter bevordering van de schoolse taakgerichtheid had de docente ook de woordcombinatie ‘Bless you’ taboe verklaard. Dat had ze niet moeten doen in de gespannen Amerikaanse verhoudingen tussen belijdende christenen en seculieren. Er nieste iemand in de klas en je kon erop wachten: Kendred Turner wenste haar klasgenoot ‘Bless you!’ (Gezond­heid!) toe, werd door de docente terechtgewezen, beriep zich op de grondwettelijke Vrijheid van Godsdienst en Meningsuiting, en werd voor de rest van de dag de klas uit gestuurd. Een nationale rel was geboren (NBC News 21/8/2014).