onderwijsethiek.nl

Hoe kan je bij slinkende overheidsbekostiging zoveel mogelijk studenten bedienen? Misschien kan je het collegegeld verhogen, maar er is ook een andere oplossing. Je voert een cafetariamodel in. Studenten mogen zelf hun vakkenpakket samenstellen. Daarbij gelden natuurlijk allerlei randvoorwaarden. Mechanica II is alleen toe­gankelijk als je Mechanica I gehaald hebt. En om het einddiploma te verwerven, moet het pakket aan bepaalde kwaliteitseisen voldoen. Maar het cafetaria kent ook een randvoorwaarde van andere orde: op = op. Als de gewenste cursus overtekend is, dan kom je desgewenst op de wachtlijst voor het volgende semester. For the time being moet je evenwel naar een andere cursus uitwijken.
Katharine Mieszkowski (NY Times 23/1/2010) vertelt het verhaal van een tweedejaars bèta-student in Californië die steeds verder in een pretpakket verzeild raakt. Hij is amateurmusicus en heeft inmiddels cursussen gevolgd over Rap­muziek, over de Origins of Rock en over de jazzmuziek van Johnny Coltrane. Maar dat is tegen wil en dank. Hij wilde een bèta-pakket!
Op papier is het cafetariamodel een prachtige uitvinding. Het model is vraaggestuurd, de klant is koning. Maar als het aantal aangeboden plaatsen per cursus ernstig bij de vraag achterblijft, dan heb je weinig kans dat je eerste keus gehonoreerd wordt. In sommige cafetaria’s kom je dan bij je tweede of derde keus terecht. Maar als je pech hebt, kom je uiteindelijk bij een liflafje uit. Bedrijfseconomisch is zo’n aanbodge­stuurde variant van het cafetariamodel een uitkomst, want men kan voor nagenoeg alle aangeboden cursussen een bezettingsgraad van 100% realiseren. Maar voor de student die een voedzame maaltijd verlangt, is zo’n cafetaria de dood in de pot. In hoeverre wordt bij de kwaliteitszorg en accreditatie aandacht besteed aan dergelijke latente kwaliteitsverloedering?