Het kabinet heeft groen licht gegeven voor een verdere versoepeling van de lockdown in het mbo (per 1 maart) en ho (per 26 april 2021). De eis van anderhalve meter en mondkapje blijft daarbij van kracht. Daarenboven wordt studenten en docenten aanbevolen zichzelf regelmatig op corona te testen met een test die gratis door OCW ter beschikking wordt gesteld. Bij een positieve testuitkomst moet men in thuisquarantaine, in afwachting van de officiële GGD-test, die bij positieve uitkomst tot thuis-isolatie leidt.
Daarnaast wil het kabinet een andere optie achter de hand houden, namelijk dat sommige onderwijsvoorzieningen in het mbo en ho uitsluitend toegankelijk zijn voor studenten die een negatief testbewijs kunnen overleggen. Daartoe is op 19 april het wetsvoorstel voor een Tijdelijke wet testbewijzen covid-19 ingediend bij het Parlement. Het is de bedoeling dat het wetsvoorstel op 11 mei door de Tweede Kamer in stemming wordt gebracht. Wanneer ook de Eerste Kamer akkoord gaat, kan het kabinet de mogelijkheid tot het opleggen van dergelijke toegangsrestricties via een Algemene Maatregel van Bestuur uitwerken en invoeren. Met het oog daarop zijn er in de afgelopen maanden acht regionale pilotprojecten opgezet om te experimenteren met een negatief testbewijs in het mbo- en ho-onderwijs (zie bijvoorbeeld VK 24/4/2021).
Het is overigens nog lang niet zeker of en in hoeverre de overheid daadwerkelijk een negatief testbewijs gaat invoeren als voorwaarde voor deelname aan sommige onderwijsvoorzieningen in het mbo en ho (ScienceGuide 11/3/2021, 26/4/2021). Het enige wat zeker is, is dat de overheid sterke impulsen wil geven tot de terugkeer naar hoogwaardig campusonderwijs voor zoveel mogelijk studenten. Een negatief testbewijs wordt beschouwd als een paardenmiddel om dat doel te bereiken. Het probleem is namelijk (a) dat je zo’n testbewijs niet verplicht kunt stellen, want dat is strijdig met de burgerlijke grondrechten en (b) dat je studenten-zonder-negatief-testbewijs niet mag afschepen met onderwijs van lagere kwaliteit, want dat is discriminatie. Bij invoering van een negatief testbewijs moeten er derhalve drie parallelle onderwijsstromen van voldoende kwaliteit worden aangeboden: I. campusonderwijs met negatief testbewijs, II. campusonderwijs zonder negatief testbewijs en III. afstandsonderwijs als het niet anders kan.
Nadere gegevens over het wetsontwerp vindt men in paragraaf 2.3 van de Memorie van Toelichting, van het Verslag en van de ministeriële Nota naar aanleiding van het Verslag (item 118 en verder).
Op 29 april is aan de mbo- en ho-instellingen een brief met bijlage gestuurd over denkbare scenario’s voor het onderwijs in het nieuwe studiejaar.
De Tweede Kamer heeft het wetsvoorstel op 11 mei aanvaard; behalve door de coalitiepartijen werd het wetsvoorstel gesteund door GroenLinks en Volt.
UPDATE: De Eerste Kamer heeft het wetsontwerp aanvaard en de wet is op 1 juni in werking getreden.