Hoe gaan we met gehandicapte leerlingen om? Moeten zij zich aanpassen aan ons, of moeten wij ons ook aanpassen aan hen? Vroeger was dat duidelijk: ze mogen blij zijn dat we hen toe­laten tot onze school en ze moeten geen kapsones krijgen. Volgens hedendaagse wetgeving en jurisprudentie hebben ze echter recht op redelijke aanpassingen, opdat ze net als ieder ander kunnen participeren aan het dagelijkse schoolleven.
Laten we haar Maria noemen. Ze is een rolstoelgebonden leerling van het Michaël College. Dat is een dependance van de dalton­school Markenhage, die tot de Katholieke Scholengemeen­schap Breda behoort en die bestuurlijk onder de Stichting Katholiek V.O. Breda en Omgeving valt. Per augustus 2017 trok het Michaël College (Vrije School) samen met het Orion Lyceum (Pleion) bij hun vernieuwbouwde grote broer Markenhage in. Ze delen dus een modern, drie­ledig gebouw, en de bedoeling is dat ze wat de havo- en vwo-bovenbouw betreft intensief gaan samenwerken. Maar ze hebben elk een eigen vestigingsdirecteur.
We hadden het dus over Maria. Toen ze in 2017 als brugpieper met haar rolstoel het nieuwe gebouw binnenreed, stuitte ze op twee obstakels. Bij de centrale toegangsdeur moest ze de hulp van anderen inroepen, want op eigen houtje kwam ze er niet in. Vervolgens was er nog een dub­bele branddeur die toegang gaf tot het Michaël College. De magneetdeuren werden elke avond vanuit de centrale portiersloge gesloten en de volgende ochtend werd de conciërge geacht de deuren weer open te zetten. Soms werd dat vergeten en misschien werden de deuren ook wel eens per abuis door een leerling of leraar dichtgetrokken. En dan stond Maria weer voor een dichte branddeur en moest ze iemand vinden om haar van dienst te zijn.
Maria’s ouders hebben sinds augustus 2017 herhaaldelijk verzocht deze twee problemen te verhelpen. Maar na twee jaar (september 2019) hadden ze er genoeg van. Ze dienden een klacht in, bij het College voor de Rechten van de Mens (CRM): onze gehandicapte dochter wordt gediscrimineerd. Uiteindelijk is de centrale toegangsdeur in de laatstleden kerstvakantie aangepast. Maria kan deze deur nu van beide zijden met een elektronisch mechanisme openen. Maar de branddeur vormt nog steeds een obstakel. Het CRM, de Nederlandse waakhond op het gebied van discriminatie, heeft in februari uitspraak gedaan: de Stichting (het bevoegd gezag van het Michaël College) heeft Maria gediscrimineerd door niet binnen een redelijke termijn, ten behoeve van haar, doeltreffende aan­pas­singen te verrichten. Tevens heeft het CRM brieven aan de verantwoordelijke ministers van Binnenlandse Zaken (bouwregelgeving) en Onderwijs (po/vo) gestuurd om hen aan de hand van deze casus erop te attenderen dat de normen van het scholenbouwbeleid verduidelijkt moeten worden en dat er jegens scholen een activerend beleid moet worden gevoerd om de fysieke toegankelijkheid van bestaande schoolgebouwen te ver­beteren.
Bron: Oordeel 2020-9 van het CRM (11/2/2020); Briefadviezen d.d. 25/2/2020 aan minister Knops (biza) en minister Slob (ocw)