onderwijsethiek.nl

De gymnasiale opleiding is vanouds de koninklijke weg naar de universiteit. Er was een tijd dat Latijn de academische voertaal was. En in een jonger verleden was het gymnasiumdiploma nog altijd een toelatingsvoorwaarde voor de faculteiten Letteren, Rechten en Theologie. Maar tegenwoordig heb je zelfs voor de studie Klassieke Talen geen gymna­siumdiploma meer nodig. Toch bloeit de gymnasiale opleiding als nooit te voren. De bestudering van Latijnse en Griekse teksten is namelijk een prima leer­school voor universitaire talenstudies en voor ’talige’ studierichtingen zoals Rechten, Geschiedenis, Filosofie en Theologie. Je raakt op het gymnasium vertrouwd met een taalkundig instrumentarium en je verwerft competenties op het gebied van tekst­analyse. Dat stelt hoge eisen aan de leerling en daarom wordt de gym­nasiale opleiding als de zwaarste variant van het VWO beschouwd. Men spreekt terecht van VWO-plus.
De afgelopen decennia is de gymnasiale opleiding nóg zwaarder geworden: het aantal lesuren Grieks en Latijn is sterk gereduceerd, terwijl de eindexameneisen gelijk zijn gebleven. Je zou dan verwachten dat steeds minder leerlingen de gymnasiale VWO-variant kiezen, maar het tegendeel is het geval. Het is een prestigieuze opleiding met een grote aantrekkingskracht voor de ‘hogere standen’. Maar steeds meer leerlingen zijn niet opgewassen tegen de eisen van de vakken Grieks en Latijn. De meesten laten Grieks in de bovenbouw vallen en velen hangen bij nader inzien ook de Latijnse lier aan de wilgen. Het gemiddelde cijfer voor Latijn op het Centraal Examen (CE) is abominabel. Sommige leerlingen komen met de hakken over de sloot op grond van compensatieregels en hun (doorgaans hogere) cijfers voor het Schoolexamen (SE). En andere leerlingen kiezen een extra eindexamenvak zodat ze, ondanks hun onvol­doende voor Latijn, het VWO-diploma in de wacht kunnen slepen.
Het ministerie van OCW vindt dat een onbevredigende situatie. Een jaar geleden werd een Verkenningscommissie Klassieke Talen aan het werk gezet, die binnenkort met structurele oplossingen moet komen. Maar in september heeft zij al een Tussen­rapport uitgebracht waaruit men kan opmaken in welke richting zij denkt.
Lees verder … (PDF)