Piet zit in havo-3. Hij vraagt raad op het Scholierenforum (16/1/2019). De klasgenoten communiceren met elkaar via een digitale klassenapp. Nu zijn er in de toetsweek clandestiene foto’s van elke toets gemaakt (ook door sommige andere klassen) en deze worden ongevraagd via de klassenapp verspreid. Dat betekent dat leerlingen in voorkomende gevallen ongevraagd voorkennis op hun schermpje krijgen van toetsen die ze nog moeten maken. Ik begrijp van Piet dat het op zijn school strijk en zet is: dat een toets die op het ene tijdstip is afgenomen, nagenoeg ongewijzigd op een volgend tijdstip door docenten wordt hergebruikt (in een andere parallelklas, voor een herkansing, of voor een nieuw leerlingcohort). En ik begrijp dat deze school weinig prioriteit geeft aan de bestrijding van clandestiene reproductie en verspreiding van afgenomen toetsen (bv. door het verbieden van minicamera’s, smartphones en smartwatches tijdens toetssessies).
Piet vindt dit onprettig. Hij zit op school om iets te leren, hij maakt de toetsen om te controleren of hij de leerdoelen bereikt heeft en hij is dus niet gediend van clandestien vergaarde voorkennis. Hij kan best begrijpen dat spieken, frauderen en meeliften-in-groepsopdrachten voor sommige medeleerlingen de enige uitweg is om zonder zittenblijven het begeerde diploma te verwerven, maar hij wenst voor zichzelf op integere wijze de leerdoelen te bereiken. Zijn conclusie is: ik moet stappen ondernemen om deze verspreiding van voorkennis via de klassenapp te doen stoppen. [Een bijkomend motief kan zijn dat hij enerzijds lid wil blijven van de klassenapp, een waardevol communicatiemedium binnen zijn klassegroep, maar dat hij anderzijds niet langer medeplichtig wil zijn aan de instandhouding van deze frauduleuze praktijk en geen persoonlijk nadeel wil ondervinden als de fraude ontdekt zou worden].
Probleemanalyse in de forumdiscussie:
1) Als daders en meelopers door de school gesnapt worden, hebben ze straf te duchten (zowel de verspreiders als de gebruikers van voorkennis krijgen vermoedelijk een één).
2) Bij een redelijk vermoeden van voorkennis wordt de toets ongeldig verklaard en moet iedereen de toets overdoen.
3) Als klokkenluider word je door de klasgenoten uit de vriendengroep gestoten en kom je alleen te staan.
4) Is er een mogelijkheid van klokkenluiden met anonimiteitsgarantie, en zo ja, hoe waterdicht is zo’n garantie?
5) Ook als anonieme klokkenluider, blijf je met een immens schuldgevoel zitten, want ‘matennaaien’ tast je gevoel van eigenwaarde aan.
6) Zorg gewoon dat je zelf buiten het fraude- en voorkenniscircuit blijft (en beëindig dus je lidmaatschap van de klassenapp?).
7) Als het niet jouw probleem is, bemoei je je er dan ook niet mee (je bent niet verplicht de school ervan in kennis te stellen als medeleerlingen de schoolregels overtreden).
Ik weet niet wat Piet uiteindelijk besloten heeft, maar vermoedelijk is bij hem het verlammende besef doorgebroken dat zijn persoonlijke ethiek moet wijken voor zijn loyaliteit tot de klassegroep. Liever een beetje vuile handen in een warme vriendenkring dan de schone handen van een outcast. Maar eigenlijk is het de schuld van onprofessionele docenten, die hun toetsen hergebruiken in parallelklassen en herkansingen, en die niet de energie kunnen opbrengen om een behoorlijke itembank op te bouwen.
Eén reactie op “Hergebruik van schooltoetsen”
schreef:
Ik schreef al eerder (28/11/2016) over het hergebruik van tentamenvragen in het hoger onderwijs, dus in de setting van summatieve examenonderdelen.