Docenten behoren toe te zien op een eerlijk verloop van hun tentamens. Maar een journalist van de Amsterdamse rtv-zender AT5 heeft deze week gedemonstreerd dat identiteitsfraude bij massale UvA-tentamens niet onmogelijk is. UvA- en VUA-studenten beamen dat de identiteitscontrole te wensen overlaat. Maar één student reageert sceptisch:
‘[Fraude bij het] Tentamen maken kan natuurlijk heel makkelijk. Maar bij het inleveren kan de journalist geen handtekening zetten bij een naam van een student op de aftekenlijsten. Als hij namens iemand anders een tentamen zou maken (die dan zelf wegbleef) dan neemt die student een groot risico. Collegegeld kwijt, alle andere resultaten van dat jaar ongeldig etc. als het niet erger is. Als een ouderejaars het doet voor een jongerejaars dan krijgt die dezelfde straf. Dat is nogal wat. Plus dat je de rest van je studiecarrière in de gaten wordt gehouden. De kans dat je gesnapt wordt is er. (…) Surveillanten herkennen studenten uit hun werkgroepen. Een ouderejaars kan zo herkend worden. (…) Ook moet je (…) nog andere studenten vrezen. Als je gaat opscheppen over je fraude dan riskeer je de wraak van de andere studenten die hard hebben gestudeerd.’
De geciteerde student gaat er kennelijk van uit dat er persoonlijk gesurveilleerd wordt door de docenten en assistenten van het getentamineerde vak. Maar de VUA kent inmiddels een geïndustrialiseerd tentamensysteem waarin de onderwijsgevers geheel buiten spel zijn gezet. Na de start van het tentamen is het ingehuurde surveillancepersoneel geruime tijd bezig de identiteit van de deelnemers persoonlijk aan de hand van hun identiteitsbewijs (collegekaart, paspoort, rijbewijs, ID of OV-jaarkaart) vast te stellen en hen af te vinken op het deelnemersregister. De zwakke plek zit dan in het vaststellen van de gelijkenis tussen facie en pasfoto.
Bron: AT5 (24/10/2013, 25/10/2013), Folia (24/10/2013, 25/10/2013)
Wat is nu eigenlijk de vraag die moet worden beantwoord? Corresponderen de personalia die op het ingeleverde product vermeld zijn (op basis waarvan de beoordeelde prestatie in de studievoortgangsadministratie zal worden ingevoerd) met de personalia van degene die de prestatie in deze tentamensessie geleverd heeft? De zwakke plekken zitten dus niet alleen in (a) het vaststellen van de gelijkenis tussen facie enerzijds en pasfoto anderzijds, maar ook in (b) het vaststellen van eventuele discrepanties tussen de personalia op het identiteitsbewijs enerzijds en de personalia op het ingeleverde product anderzijds en (c) de waarborging dat er tussen het controlemoment ad (a) en (b) enerzijds en het inlevermoment anderzijds geen frauduleuze mutaties optreden.