onderwijsethiek.nl

Anticiperend op de eventuele afschaffing van de basisbeurs, plaatste Ad Valvas (18/2/2010 p.11) een nieuwsbericht van het Hoger Onderwijs Persbureau, onder de titel: Nederlandse student bijna rijkste van Europa. Het is geschreven door Bram Logger. Hij vergelijkt de financiële positie van studenten in Nederland, Duitsland, Engeland en Zweden. Maar de cijfers die hij presenteert, daar is geen touw aan vast te knopen. De uitwonende student verdiende (in 2008) 1130 euro per maand, maar het is onduidelijk of daarin ook de geleende inkomensbestanddelen begrepen zijn. Bij de uitsplitsing naar inkomstenbron (prestatiebeurs, lening, arbeidsinkomen en ouderlijke bijdrage) gaat men van een diffuse ‘ge­middelde student’ uit, waarbij in- en uitwonenden dus op één hoop worden gegooid, evenals voltijdstudenten, deeltijd­studenten en betaalde stagiairs. En wat de basisbeurs betreft (gemiddeld 327 euro per maand) is onduidelijk in hoeverre de kostprijs van de OV-studentenkaart daarin is meegeteld en of men rekening heeft gehouden met het feit dat voltijd­studenten na vier jaar hun aanspraken verliezen en dat deeltijders ervan zijn uitgesloten.
Bij de internationale vergelijking blijft ook de gekozen eenheid van analyse onduide­lijk. Heeft men alleen de financiële huishouding van de student bekeken of ook die van zijn of haar ouders? In hoeverre zijn de kosten meegerekend die de ouders voor hun rekening nemen (bv. de kost en inwoning van hun studerende zoon of dochter)? En in hoeverre houdt men rekening met fiscale faciliteiten en met subsidies? Zo vraagt een lezer van Trajectum (15/2/2010) zich af waarom de belasting­faciliteiten voor Duitse ouders niet zijn ingecalculeerd, evenmin als de lage studententarieven voor maaltijden etc.
Al met al ziet het ernaar uit dat de cijfers niet zijn voortgekomen uit conscientieuze researchjournalistiek maar dat ze zijn ingestoken door een propaganda-afdeling van OCW. Waarom heeft Logger op de verzamelde cijfers geen toelichting van on­afhankelijke deskundigen gevraagd, bijvoorbeeld van de Twentse studiefinan­cieringsspecialist, prof.dr. Vossensteyn, die in 2004 een gedegen overzicht schreef over 24 Europese landen? Met statistieken zoals die van het Hoger Onderwijs Persbureau is er voor elke leugenaar wat wils. Voor hetzelfde geld kun je ermee bewijzen dat de Nederlandse studenten tot de grootste armoedzaaiers van Europa behoren: ze betalen jaarlijks het hoogste collegegeld en drie op de vier moet met bijbaantjes sappelen om het hoofd boven water te houden.