Waarom is het zo moeilijk om binnen een school mezelf te zijn, terwijl ik weet dat ik dan het meest in mijn kracht sta?! Dat is een van de Leitmotive van het weblog van MevrouwJuf. In de vakliteratuur rond onderwijsethiek wordt haar vraag duidelijk beantwoord: het is onprofessioneel om jezelf te zijn. De professionele leraarsrol vereist dat je een zekere distantie tot je leerlingen bewaart (Holleman 2006 pp. 15-17, 83, 86). Maar volgens Baker (1996) is dat een krampachtige benadering. Hij stelt: intimiteit mag, zolang leraar en leerling binnen de grenzen van hun gezamenlijke taak (lehren und lernen, helpen en geholpen worden) opereren. ‘Mediated intimacy’ noemt hij dat.
MevrouwJuf (7/10/2009) trekt echter veel ruimere grenzen. Volgens haar is een existentiële, persoonlijke relatie met sommige leerlingen aanvaardbaar, zolang beide partijen bereid en in staat zijn onderscheid te maken tussen de professionele en de buitenprofessionele rollen van de leraar. Beide partijen moeten ervoor waken geen relaties met elkaar aan te gaan die de spankracht van beider integriteit te buiten gaan. Anders gezegd: rolvermenging is uit den boze, maar ‘multiple roles’ zijn volgens MevrouwJuf toegestaan zolang beide partijen bereid en in staat zijn de professionele en de buitenprofessionele relatie uit elkaar te houden.
Krachtige, integere mensen kunnen dat. Maar een problematisch aspect is dat professionals in een glazen huis leven en dat ze ook de schijn van rolvermenging behoren te vermijden. Een bijkomende voorwaarde is dus dat ook de ‘relevante anderen’ op de spankracht van beider integriteit menen te kunnen vertrouwen.
Tag: dubbelrollen en professionele distantie (1, 2, 3, 4, 5); authenticiteit.
Pedro de Bruyckere en Tom Vermeylen (Arteveldehogeschool 2011) hebben kwalitatief onderzoek gedaan naar de criteria die leerlingen aanleggen als ze iemand als een authentiek (echt) functionerende leraar bestempelen.
UPDATE: Het Engelstalige conferentiepaper (2011) van de eerste auteur is te vinden op:
https://conference.pixel-online.net/conferences//edu_future/common/download/Paper_pdf/SOE14-Bruyckere.pdf
MevrouwJuf is het pseudoniem van Bar Linders, docent Nederlands. Kennelijk laat ze zich dus niet tutoyeren door haar leerlingen. In 2017 schreef ze Lesgeven vanuit je hart.