onderwijsethiek.nl

Aanstaande studenten willen graag weten of ze na het doorlopen van een universitaire of hbo-opleiding een redelijke kans op een passende baan hebben. Daartoe wordt door Studiekeuze123 een ‘studiebijsluiter’ geleverd. Zo wordt gerapporteerd dat 91% van de pedagogiekstudenten werk heeft binnen anderhalf jaar na hun afstuderen. De onderzoeksjournalisten van het NCRV-programma De Monitor hebben trachten te achterhalen wat dat cijfer voorstelt (23/11/2015). Ze constateren bijvoorbeeld dat afgestudeerden reeds geacht worden werk te hebben als ze op de peildatum (anderhalf jaar na afstuderen) een of meer betaalde baantjes hebben die tezamen minimaal twaalf uur per week in beslag nemen. Dat cijfer van 91% is dus nogal misleidend als je wilt weten of je met het diploma Pedagogiek een goede boterham kunt verdienen.
Maar dat is niet het enige. Er wordt onvoldoende duidelijk gemaakt dat alle soorten werk­zaamheden meetellen, zolang ze maar betaald worden. Op de websites van de VUA en de RU Groningen wordt beweerd dat het bij die 91% om ‘een baan op niveau’ gaat, maar de overige universiteiten erkennen dat het gewoon om een baan gaat, van welk niveau dan ook. Op de website Studie­keuze123 kiest men een ambigue formulering die zowel het hbo als het wo omvat: die 91% slaat op ‘het percentage studenten dat anderhalf jaar na afstuderen aangeeft een baan op niveau te hebben’ terwijl ‘bij het wo wordt gekeken naar het percentage dat een baan heeft nadat een master is gedaan.’ Pas bij de Uitgebreide Verantwoording Studie in Cijfers WO 2015 (versie 1.0 mei 2015) laat men het achterste van z’n tong zien: het gaat om het percentage studenten dat, 1,5 jaar nadat hij/zij een master-diploma — aansluitend op bachelor — heeft behaald, aangeeft een baan te hebben. Maar een paar regels verderop tracht men de lezer toch weer op het verkeerde been te zetten: de cijfers zijn afkomstig van de wo-monitor van de VSNU, waarin na 1,5 jaar aan afgestudeerden wordt gevraagd of ze een baan hebben op minimaal wo-niveau. Bij raadpleging van de WO-Monitor 2013 blijkt dat de halve waarheid te zijn: daar­naast wordt gevraagd of ze een baan hebben, van welk niveau dan ook.
Tweedekamerlid Mohandis, hogeronderwijswoordvoerder voor de PvdA, kan er geen touw meer aan vastknopen. Hij stelt Kamer­vragen aan minister Busse­maker. Zij antwoordt (17/12/2015), volstrekt bezijden de waarheid: ‘Voor de bacheloropleidingen van de universiteiten gaat het dan over het percentage studenten dat 1,5 jaar na het behalen van een masterdiploma, aangeeft een baan op niveau te hebben.’ En om haar valse voorlichting aan de Kamer ten top te drijven, voegt ze daaraan toe: ‘Zo is dat ook uitgelegd in de toelichting bij Studie in Cijfers.’