onderwijsethiek.nl

Hoe is minister Van Engelshoven tot haar initiatief gekomen om de hoogte van de BSA-drempel te maximeren? In 2015 sprak het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs (CBHO) zijn twijfels uit over de rechtmatigheid van de BSA-regels van de Erasmus­universiteit Rotterdam (EUR): hoe kan men staande houden dat eerstejaarsstudenten ongeschikt zijn als ze in twaalf maanden niet alle 60 studiepunten weten te halen? Omstreeks de jaarwisseling 2017/18 startte het Landelijk StudentenRechtsbureau (LSR) een proefproces tegen de EUR, maar bij nader inzien vonnisten de CBHO-rechters jongstleden april dat de EUR niet in strijd met de letter van de wet handelt. De LSR concludeerde daarop dat de wet moet worden aangescherpt om dergelijke uitwassen te bestrijden. Met haar recente initiatief geeft de D66-minister te kennen dat zij het met de studentenorganisaties eens is.
Maar we kunnen ook dieper graven. Ingrid van Engelshoven bekleedde van 2010 tot 2017 de functie van wethouder Onderwijs in de gemeente Den Haag. Ze heeft dus aan den lijve ervaren hoe de botte bezuinigingen van de rijksoverheid via lagere overheden en andere publieke instellingen worden afgewenteld op de burgers. Ze heeft ongetwijfeld een zesde zintuig ontwikkeld voor dergelijke mechanismes. Zoals de wijze waarop universiteiten en hogescholen elkaar beconcurreren om een groter deel van het hoger­onder­wijs­budget te bemachtigen: onlangs heeft ze aangekondigd dat ze het systeem van onderwijsfinanciering gaat aanpassen om te voorkomen dat de instellingen uit geldbejag nog meer opleidingen gaan verengelsen en nog meer buitenlandse studenten gaan werven. Maar ook de hoge BSA-drempels zijn een teken dat het hoger onderwijs door onderlinge concurrentie is dolgedraaid: door middel van scherpere selectie (aan de poort en in de propedeuse) trachten universiteiten en hogescholen hun prestatie­afspraken (gemaakt met OCW) na te komen en ministeriële boetes af te wenden, want wie de betere studenten en vlottere studeerders binnen­haalt, kan betere slaagpercentages realiseren, en instellingen die daarin niet meegaan, krijgen dus de ministeriële boetes aan hun broek. De minister roept daaraan nu een halt toe, aan deze neoliberale concurrentieslag ten koste van studenten.