Onbedoelde effecten van het boerkaverbod

/

Sinds 1 augustus 2019 is het wettelijk verboden een gezichtsbedekkende nikab of boerka te dragen in treinen, metro’s, trams en bussen, alsmede in overheids-, onderwijs- en zorg­gebouwen en op de bijbehorende ‘erven’. Overtreding van dit verbod wordt gestraft met een forse geldboete. Het Algemeen Dagblad (31/7/2019) wijst erop dat een nikab- of boerka­draagster bij overtreding van het verbod bovendien het risico loopt hardhandig door vigilante burgers te worden aangehouden in afwachting van de komst van de politie. Dat effect had de wetgever vast niet voorzien: dat het wettelijk verbod op gezichtsbedekkende kleding, in combi­na­tie met het wettige burgerarrest, door heethoofdige burgers verstaan kan worden als een vrij­brief om nikab- en boerkadraagsters in naam der wet te molesteren. En kennelijk heeft de wet­gever evenmin beseft dat een gemolesteerde nikab- of boerkadraagster geen kant uit kan: vol­gens de letter van de wet wordt haar de toegang tot de huisarts, tot het ziekenhuis en tot de aan­giftebalie van het politiebureau ontzegd, tenzij ze zich van de gewraakte kleding ontdoet.
Bij de behandeling van het wetsvoorstel heeft de regering toegezegd de bedoelde en onbedoelde effecten van de wet daadwerkelijk in de gaten te zullen houden en na een periode van twee tot drie jaar haar bevindingen in kaart te zullen brengen (bron). In een recent NRC-artikel (20/8/2019) rapporteert mbo- en hbo-docent Karim Amghar zeer nadelige effecten voor docenten die discriminatie trachten te bestrijden en polarisering en radicalisering trachten terug te dringen. [Amghar is tevens docententrainer en onderwijs­adviseur.] Want hoe je het ook wendt of keert: met het wettelijke ‘boerkaverbod’ predikt de Nederlandse overheid luid en duidelijk dat we sommige bevolkingsgroepen botweg mogen discrimineren en dat we hun het leven onmogelijk mogen maken als zij zich niet aan onze kleedgewoonten conformeren. Op die manier worden goedwillende moslimleerlingen in het Nederlandse onderwijsbestel in ver­warring gebracht: hoe kan ik in mijn persoonlijk leven verdraagzaamheid nastreven jegens de autochtone en allochtone medemens in de Nederlandse multiculturele samenleving als de overheid zelf decreteert dat we niet verdraagzaam mogen zijn jegens het kluizenaarshabijt van sommige moslima’s? En ook Hollandse kaaskoppen worden in verwarring gebracht als ze gevoelig zijn voor extreemrechts gedachtengoed: waarom moet ik in mijn persoonlijk leven verdraagzaamheid nastreven jegens moslims in de Nederlandse samenleving als de overheid zelf decreteert dat we niet verdraagzaam hoeven te zijn jegens de buitenissige kleding­keuze van sommige moslima’s?

Alle reactiemogelijkheden zijn voor dit bericht momenteel gesloten.

2 reacties op “Onbedoelde effecten van het boerkaverbod”

  1. Het dragen van gezichtsbedekkende kleding is sinds 1 augustus een strafbaar feit. Het is echter geen misdrijf maar een kleine overtreding die met een boete en niet met hechtenis gestraft kan worden. Kan iemand die een overtreding pleegt tot de orde worden geroepen met een ‘burgerarrest’ ex artikel 53 van het Wetboek van Strafvordering? Ja, dat kan; alleen voor verkeers­overtredingen geldt een afwijkend regiem. Maar volgens juristen is een ‘burgerarrest’ in geval van gezichtsbedekkende kleding onaanvaardbaar omdat deze interventie in strijd is met de beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit. De oplettende burgers maken zich in dat geval aan wederrechtelijke vrijheidsberoving en/of mishandeling schuldig.
    UPDATE: Het Openbaar Ministerie heeft op 16 juli beleidsregels gepubliceerd over het strafvorderingsbeleid jegens gesluierde vrouwen die de wet overtreden (Staatscourant 2019:39009).

  2. Even off-topic: Ik zag vandaag een echtpaar met twee kleine kinderen in de stadsbus. Zo te zien kwamen ze uit Pakistan, India of Bangladesh. Pas na een minuut of tien viel me op dat zij een nikab (gezichtssluier) droeg, die alleen de ogen en het bovenste deel van de neus (en een groot deel van het voorhoofd) onbedekt liet. Waarom viel dat niet eerder op? Omdat het van-achter-gezien gewoon een kleurige, modieuze versie van de hoofdsluier (hidjab, shayla) was, maar toen ze zich omdraaide bleek ze ook een deel van de hoofdsluier losjes over de mond en het onderste deel van de neus te hebben geplooid. In strijd met de letter van de wet dus, maar zo sierlijk en modieus dat niemand er eigenlijk aanstoot aan zou kunnen nemen. Geen zwarte kluizenares, maar een vrouw van de wereld.
    Naschrift: Ik had het over een kleurige hoofddoek, maar wat ik eigenlijk bedoelde was dat het ook een fleurige hoofddoek was.