Chrysostomos (Sint Jan Guldenmond) is de patroonheilige van kanselredenaars en boetpredikers. Als patriarch van Constantinopel ontzag hij de zondige machthebbers niet. Dat kwam hem op verbanning te staan. Op 27 januari 436 (drie decennia na zijn dood) werden de stoffelijke resten in processie naar de bisschopsstad teruggebracht.
In Vlaanderen plachten de laatstejaars scholieren omstreeks deze datum een wedstrijd in welsprekendheid te houden. Honderd schooldagen vóór hun intree tot de volwassenheid. Maar tegenwoordig is Chrysostomos de gekkendag waarop de leerling alles mag. Gooien met bloem en eieren bijvoorbeeld. Zoiets als de Nederlandse eindexamenstunts, maar dan uitbundiger.
De scholen proberen hun zesdeklassers wel enigermate in toom te houden. In Roeselare gaan de cafés aan de vooravond van Chrysostomos reeds om twee uur dicht. Nachtwinkels mogen evenmin alcohol verkopen. De dag begint met ochtendgymnastiek en er staat ook een estafetteloop en een maaltijd met de klasseleraar op het programma. Ze mogen zich niet met voetzoekers of scheerschuim vermaken. In Hasselt krijgen ze slechts een half uur om de lessen van de overige leerlingen te verstoren, en ze moeten de confetti zelf opvegen. In Dilbeek wordt het afsluitende dansfeest om drie uur ’s nachts beëindigd en er wordt geen sterke drank geschonken.
Bron: De Standaard 16/1/2009 (Honderd dagen of Chrysostomos)
Niels Dekker (Algemeen Dagblad 23/1/2009) bericht over een (misplaatste) ‘honderddagenstunt’ van twee scholieren in Amstelveen. Zouden die twee uit Vlaanderen komen?
Nog even een andere afterthought. Hoe kan een jaarlijkse wedstrijd in welsprekendheid zich tot een carnaveleske gekkendag ontwikkelen? Mijn speculatieve antwoord is: via de vrijheid van meningsuiting. Het retorische podium was een ‘heilige’ plaats, waar je mag zeggen wat je wil. En dat ontwikkelde zich tot een dag waarop de zesdeklassers mogen doen wat ze willen.
Voor sociale wetenschappers is Christostomos (het Honderddagenfeest) een interessant voorbeeld van een ‘rite de passage’: een overgangsritueel naar de wereld der volwassenen. Maaike Veen (Trouw 31/1/2009) geeft een ander voorbeeld: een jaartje naar het buitenland (gap year) voordat abituriënten aan hun studie in het hoger onderwijs beginnen.