onderwijsethiek.nl

In de komende maanden zal het Parlement zich uitspreken over de collegegeldopslag voor langstudeerders (3000 euro per jaar). Het wetsontwerp voorziet in een coulance voor studenten met een handicap of chronische ziekte. Inmiddels gaan er stemmen op om ook parttime studenten te ontzien als ze concurrerende verplichtingen buiten de studie hebben. Te denken valt aan student-ouders, mantelzorgers, student-assistenten, akademie-assistenten, student-ondernemers, student-politici die van hun passief kiesrecht gebruik maken, student-bestuurders, topsporters, begaafde amateurmusici, semi-professionele podiumkunstenaars, etcetera. Maar de indieners van het wets­ontwerp willen voor hen geen uitzondering maken. Hun wordt aangeraden bij externe geldschieters (of bij het Profileringsfonds van hun onderwijsinstelling) aan te kloppen of deze misschien bereid zijn de collegegeldopslag voor hun rekening te nemen.
Maar hoe zit het dan met de deelnemers aan een duale of deeltijdopleiding? Derge­lijke opleidingen zijn toch bedoeld voor mensen die niet fulltime kunnen studeren of die werk en studie willen combineren? Nee, de indieners van het wetsontwerp zijn onverbiddelijk. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen parttime en fulltime opleidingen. De politici vrezen name­lijk dat parttime opleidingen een sluipweg zouden worden om de collegegeldopslag te ontlopen. Iedere langstudeerder moet volgens hen voor de bijl, zelfs al heeft hij of zij in het deeltijdprogramma nog geen vertraging opgelopen.
Maar één optie is tot nu toe buiten beeld gebleven: de Open Universiteit. Maak de OU tot een vrijplaats waar parttimers tegen een redelijk tarief hun HBO- en WO-diploma’s kunnen verwerven. Wie contactonderwijs prefereert, krijgt op den duur de Halbeheffing op z’n nek. Maar wie met afstandsonderwijs genoegen neemt, mag in z’n eigen tempo studeren. Dat is echter niet wat de indieners van het wetsontwerp momenteel voor ogen staat. Inmiddels is reeds het hogere ‘instellings­collegegeld’ ingevoerd voor OU-studenten die méér dan één bachelor- en masterdiploma willen behalen en men is voornemens op termijn ook het collegegeldregiem voor lang­studeerders aan OU-studenten op te leggen. Eigenlijk is dat te gek voor woorden. Was het afstandsonderwijs van de Open Universiteit oorspronkelijk niet bedoeld voor mensen die parttime willen studeren, in hun eigen tempo, in elk stadium van hun levensloopbaan?