Oudjaar 2015: naar humaner onderwijsbeleid

Dit jaar verschenen er 107 blogberichten op Onderwijsethiek.nl. De inhouds­opgave tref je HIER aan. In het hoger onderwijs groeide dit jaar de kritiek op het doorgeschoten rendementsdenken van het ministerie en van de universiteiten en hogescholen. De macro-economische belangen van de BV Nederland, de budgettaire belangen van de rijkoverheid en de bedrijfs­economische belangen van de onderwijsinstellingen worden vooropgesteld en de belangen van de studenten moeten daarvoor wijken.
Ooit heeft de wetgever bepaald dat de batterij-examens vervangen werden door tentamens die gespreid over de hele opleiding worden afgenomen. Maar om het studietempo op te drijven hebben universiteiten en hogescholen steeds meer restricties ingevoerd. Het meest schrijnend is de beperking van het recht op herkansing voor te behalen tentamens, de beperking van de geldigheidsduur van behaalde tentamens en de verwijdering van studenten die het opgelegde studietempo niet kunnen bijbenen. Vooral ook werk­studenten komen daardoor in de knel, zeker nu de basisbeurzen zijn afgeschaft, de meeste deeltijd­opleidingen zijn wegbezuinigd en de collegegeldtarieven blijven stijgen.
Maar de afgelopen maanden klonken er twee signalen dat er misschien een kentering komt in het inhumane hogeronderwijsbeleid. Op 17 december is door een grote meerderheid van de Tweede Kamer (waaronder VVD, PvdA, SP, CDA en D66) een motie aangenomen waarin de regering werd verzocht bij wet te regelen dat de geldigheidsduur van behaalde tentamens niet beperkt mag worden, tenzij de getentamineerde stof te zeer verouderd is. En op 5 oktober heeft het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs (CBHO) uitgesproken dat de heen­zending van eerste- en tweedejaarsstudenten op grond van een te laag studietempo wellicht in strijd met letter en geest van de wet is, tenzij de faculteit aannemelijk kan maken dat ze ongeschikt zijn voor de gekozen opleiding. Het wachten is nu op een studentenbelangenorganisatie die de moeite neemt bij het CBHO een proefproces aan te spannen tegen de bedoelde uitwassen van het zgn. Bindend Studieadvies Propedeuse.