onderwijsethiek.nl

Hoe herken je een student die radicaliseert en wat is er aan te doen? Vijf hogescholen hebben dit jaar de koppen bij elkaar gestoken om deze vraag te beantwoorden (NRC 20/8/2014). De Hogeschool InHolland heeft inmiddels besloten een training op te zetten voor haar personeel. Op die manier zou zij kunnen toewerken naar een monitorsysteem dat vorig jaar door een onderwijsadviesbureau geschetst is in opdracht van de NCTV (Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid). Bertjan Doosje vindt dat een goed idee (Folia 4/9/2014). Hij bekleedt de bijzondere leerstoel Radicaliserings­studies (UvA), die in 2012 gevestigd is door het multiculturele kenniscentrum Forum.
Zo’n monitorsysteem past in het Actieprogramma Integrale Aanpak Jihadisme (29/8/2014) dat minister Opstelten heeft uitgebracht. Maar dan moet men zich afvragen of hogeronderwijsinstellingen, als platform voor vrije meningsvorming en vrije meningsuiting, hun missie geweld aandoen als zij radicale ideeën gaan bestrijden en ‘radicale cellen’ gaan helpen oprollen. Zij behoren hun studenten voldoende ruimte te bieden om, binnen de grenzen van de rechtsstaat, een eigen politiek, levens­beschouwelijk en moreel kompas te ontwikkelen en een leefstijl te zoeken die bij hen past.
In het spanningsveld tussen staats- en studentenbelangen, kan het monitorsysteem van een hogeschool zich beter op twee afgrensbare risico’s concentreren: (a) het identifi­ceren en begeleiden van studenten die een verhoogd risico op studie­vertraging of studiemislukking lopen en (b) het identificeren en beheersen van risico’s inzake de sociale veiligheid van de leden van de hogeschoolgemeenschap. Dat zijn belangrijke factoren voor het creëren van een optimale leeromgeving. Verder kunnen hogescholen zich laten leiden door hun wettelijke vormingsopdracht aandacht te schenken aan de persoonlijke ontplooiing van de studenten en aan de bevordering van hun maat­schappelijk verantwoordelijkheidsbesef (WHW art.1.3 lid 5).