onderwijsethiek.nl

Het Adviescollege Toetsing Regeldruk (ATR) gaat de regeldruk onderzoeken die door leraren ervaren wordt, aldus bericht de VO-raad (23/10/2012). Dit nationale Advies­college bewaakt dat bedrijven, organisaties, professionals en burgers niet onnodig door bureaucratische overheidsvoorschriften belemmerd worden in hun functioneren. De ATR-onderzoekers zijn dus vooral gespitst op de regeldruk die voor leraren uit overheids­voorschriften voortvloeit, en niet zozeer op de regeldruk die door het interne schoolbeleid veroorzaakt wordt. Maar het zou heel jammer zijn als zij die beperkte focus zouden kiezen. Interne schoolregels zijn immers nauw met externe overheidsvoorschriften verweven en voor leraren is het bijna ondoenlijk te achter­halen welke schoolregels een interne dan wel externe oorsprong hebben.
Men denke bijvoorbeeld aan het incidentenregister dat scholen volgens wetsontwerp 32857 moeten gaan bijhouden. Deze nieuwe administratieve taak verhoogt de regeldruk waarmee het schoolpersoneel geconfronteerd wordt. Uit een recent onderzoek van CNV-Onderwijs (25/10/2012) blijkt dat personeelsleden vaak het slachtoffer zijn van incidenten. Meestal gaat het daarbij slechts om verbaal geweld, dat niet geregistreerd hoeft te worden, maar toch zal de wettelijke registratieplicht zeker extra werk opschoppen. Het zou evenwel jammer zijn als men het bij deze conclusie zou laten. Uit de CNV-rapportage komt namelijk tevens naar voren dat de incidenten vaak verband houden met de handhaving van schoolregels: mondige leerlingen en ouders kunnen agressief reageren op schoolregels die in hun ogen onredelijk zijn of die onredelijk worden toegepast. Naarmate de schoolregels een grotere regeldruk op leerlingen en ouders uitoefenen, stijgt ook de regeldruk voor het personeel dat tot taak heeft de schoolregels te handhaven.
Om de regeldruk te beheersen die op leraren wordt uitgeoefend, dient men dus niet alleen de overheidsvoorschriften te analyseren die zij moeten uitvoeren, maar ook de interne schoolregels waaraan ze zich moeten houden, waaronder de schoolregels die zij moeten handhaven jegens de leerlingen en de ouders. Eigenlijk zou elke school een Advies­commissie Toetsing Regeldruk moeten instellen om te bewaken dat onderwijsprofessionals en ondersteunend personeel, evenals leerlingen en ouders, niet door onnodige bureau­cratische voorschriften belemmerd worden in hun functioneren.