Vandaag, dinsdag 11 november te 18 uur, wordt op NPO-3 de eerste aflevering van het Sinterklaasjournaal uitgezonden en vanaf morgen haken de basisscholen daarop in, met behulp van het bijgeleverde Lespakket. Welke ethische grenzen nemen zij daarbij in acht?
1. Het traditionele profiel van Sint Nicolaas heeft vier componenten: een moreel hoogstaande goedheiligman, een wijze oude man, een vitale ruiter, en werkgever van één of meer Zwarte Pieten. Als een basisschool recht wil doen aan de traditie, zal zij dat profiel hooghouden.
2. Vanuit hun beroepsethiek rekenen leerkrachten het tot hun plicht als rolmodel jegens hun leerlingen op te treden. Uit dien hoofde zullen zij Sint Nicolaas in woord en geschrift de eer betonen die hem krachtens zijn traditionele profiel toekomt. Dat geldt óók voor de wijze waarop zij diens rol als werkgever interpreteren. Daartoe kunnen basisscholen de volgende uitgangspunten kiezen.
2.1 De Sint voert een wijs personeelsbeleid: hij laat zich omringen door één of meer capabele medewerkers, die tegen hun taak zijn opgewassen. Gezien het traditionele functieprofiel van Zwarte Piet (lenige man van Moorse origine) komen uitsluitend lenige mannen met een zwarte, bruine of beige huidskleur voor de functie in aanmerking.
2.2 De Sint gaat respectvol met zijn medewerkers om, zoals een eigentijdse, moreel hoogstaande werkgever betaamt.
2.3 De Sint is wars van discriminatie. Hij behandelt zijn gekleurde medewerkers niet anders dan hij blanke medewerkers zou hebben behandeld. En hij laat niet toe dat derden zich daaraan schuldig maken.
2.4 De Sint ziet erop toe dat zijn medewerkers in representatieve dienstkleding gehuld zijn. Ook tolereert hij geen vernederende uitdossing, zoals een geschminkt Blackface (c.q. Brownface), rode lippenstift, koddige zwarte pruik of achterlijke oorsieraden.
2.5 De Sint bejegent hen dus zoals van een goed werkgever jegens geëmancipeerde, capabele medewerkers verwacht mag worden. Omgekeerd verlangt hij van zijn Pieten dat zij zich, ook bij het vertoon van hun talenten, waardig gedragen en zich niet als clown of dommerik voordoen.
2.6 De Sint vindt het vermakelijk als kinderen zich als Zwartepietjes verkleden en roetvegen op hun gezicht aanbrengen, maar denigrerende imitaties (zoals Blackface- c.q. Brownface) zijn hem een doorn in het oog.
Zie ook: Verlanglijst van een rasechte Zwarte Piet (30/10/2014)
Sinterklaas als werkgever
/
Alle reactiemogelijkheden zijn voor dit bericht momenteel gesloten.
3 reacties op “Sinterklaas als werkgever”
schreef:
Ik heb daarstraks het eerste Sinterklaasjournaal gezien. Geen verschil met vorig jaar. Drie Brownface geschminkte Pieten, met rood aangezette lippen. En inderdaad: ze gedroegen zich weer oliedom. En de bejaarde Sint was, naar eigen zeggen, aan een dutje toe. Maar daar hoeven we ons niet over te verwonderen, want zo gaat het in elke geriatrische inrichting (warm eten omstreeks het middaguur, een broodmaaltijd om een uur of vijf, en daarna mogen de cliënten desgewenst nog even opblijven).
UPDATE I: Maar VK-recensent Jean-Pierre Geelen (papieren krant d.d. 12/11/2014) voorspelt dat de Pieten binnenkort, ontschminkt door een vreselijke scheepsramp, hun ware gelaat zullen tonen.
UPDATE II: De verhaallijn neemt echter een andere wending. De gevreesde scheepsramp bleek achteraf loos alarm, maar ondertussen hebben de angstige Pieten (op één Blackface na) het schip in volle zee verlaten. De Nederlandse ontvangstcomités zetten voor alle zekerheid plan B in werking: de werving en training van (al dan niet blanke) hulppieten. Aldus wordt de traditionele Kool én de anti-racistische Geit gespaard.
schreef:
Het Bestuur Openbaar Onderwijs in Amsterdam Zuid-Oost heeft in 1999 een Sinterklaascode ingevoerd. Sinds 2007 is een herziene versie van kracht.
schreef:
Gouda, 15 november 2014. Sinterklaas heeft zijn televisie-entree gemaakt, vergezeld van zijn Blackface Huispiet en ingehaald door een grote schare hulppieten. Hun huidskleur is geliberaliseerd: Blackface, Brownface, Whiteface, en zelfs gewoon Blank (al dan niet met roetvegen). Maar het zwarte kroeshaar en de rode lippen zijn gebleven. Het Utrechtse ontvangstcomité heeft aangekondigd dat de hulppieten, morgen bij de intocht in Utrecht, van lippenstift en oorsieraden ontdaan zullen zijn, en dat de meesten ook geen zwarte pruik zullen dragen.
UPDATE I: Ongeveer zestig [herstel: 90] anti- en pro-Piet demonstranten zijn door de politie aangehouden omdat ze met spandoeken, T-shirts en dergelijke demonstreerden op het marktplein waar de Sint gehuldigd zou worden: zij gaven geen gehoor aan de opdracht van de politie zich naar het daartoe aangewezen demonstratieplein (op een kilometer afstand van de huldigende kinderschare) te begeven. Dus misschien is er voor de Nationale Ombudsman weer werk aan de winkel.
UPDATE II: De intocht in Amsterdam verliep nagenoeg ongestoord. Misschien kwam dat mede doordat de demonstranten wel op afstand werden gehouden maar niet monddood waren gemaakt door verbanning naar een stille, verlaten plek. Er liepen trouwens ook roetveegpieten mee. Volgens Adriaan Krans, voorzitter van de Stichting Sinterklaasintocht Amsterdam en beroepshalve coach bij veranderingsprocessen, is dat de beste weg: door de invoering van blanke roetveegpieten hoeven we verder zo min mogelijk te veranderen (interview NRC 17/11/2014).