Half mei is een Handreiking Sociale Veiligheid verschenen, betreffende studenten in het WO en HBO. De handreiking is uitgebracht door het Expertisecentrum Inclusief Onderwijs (ECIO), in samenwerking met het Interstedelijk Studentenoverleg (ISO) en de stichting Time-out (Onderzoekstheater Safe Space). De core business van ECIO betreft studenten met een functiebeperking, maar meer in het algemeen is ECIO gericht op doelgroepen die niet uit de boot mogen vallen in het hoger onderwijs en dus extra ondersteuning behoeven.
Wat is sociale veiligheid? Dat is de bescherming van een bepaalde categorie personen (bv. leerlingen) tegen gevaren die veroorzaakt worden door menselijk handelen (bv. van medeleerlingen en personeel) in een bepaalde sociale ruimte (bv. in een school). Zo werd in 2015 de Wet Veiligheid op School ingevoerd om leerlingen tegen pesterij te beschermen. Daarbij werd niet alleen gedacht aan handtastelijke pesterij, maar ook aan psychische pesterij (bv. kleineren) en sociale pesterij (bv. discriminatie en uitsluiting). In 2023 publiceerde de website School & Veiligheid een overzicht van de Wetgeving Sociale Veiligheid betreffende leerlingen en schoolpersoneel in het funderend onderwijs. Daaruit blijkt dat het beleid inzake sociale veiligheid inmiddels een veel breder aandachtsgebied bestrijkt dan alleen pesterij.
Ook in het hoger onderwijs krijgt sociale veiligheid en inclusie steeds meer aandacht (Factsheet Onderwijsinspectie 2022, Bestuursakkoord 2022 §1.5, Kamerbrief 8/6/2023). En in dat kader past de eerdergenoemde Handreiking Sociale Veiligheid, die onlangs door ECIO is uitgebracht. De Handreiking behandelt mogelijke aanzetten tot een sociaal veilig leerklimaat (een gedragscode, voorlichting aan studenten en onderwijspersoneel, training van ondersteuningsvaardigheden, safe spaces voor kwetsbare groepen, aanstelling van vertrouwenspersonen of ombudsfunctionarissen); het inrichten van meld- en klachtenprocedures voor incidenten; en de instandhouding van een systeem voor monitoring, verslaglegging en beleidsevaluatie. Verder worden vier speerpunten behandeld voor het bestrijden van sociale onveiligheid in het hoger onderwijs: Seksueel grensoverschrijdend gedrag; Agressie, geweld en intimidatie; Ongelijke behandeling, discriminatie en uitsluiting (alsmede gebrek aan inclusie en blindheid voor diversiteit); en Pesten.
Sociale veiligheid voor studenten
/
Wil je reageren op dit blogbericht? Schrijf dan een reactie op je eigen site en stuur een trackback naar https://onderwijsethiek.nl/onderwijs/sociale-veiligheid-voor-studenten/trackback/ of stuur je reactie per e-mail en vermeld daarbij de permalink van ons bericht (HTML-codes zijn toegestaan).
2 reacties op “Sociale veiligheid voor studenten”
schreef:
De journalisten van de webkrant ScienceGuide (22/5/2024) wijdden een nieuwsbericht aan de recente Handreiking van ECIO. Het viel hun op dat de term ‘Safe Space’ door de opstellers van die handreiking in twee verschillende contexten gebruikt wordt:
(a) De Onderwijsinstelling als (één inclusieve) Safe Space. Dat staat op de titelpagina van de handreiking. Daarmee wordt bedoeld dat een universiteit of hogeschool ernaar moet streven aan iedere student voldoende sociale veiligheid te bieden, zodanig dat iedere student zichzelf kan zijn en zichzelf optimaal kan ontwikkelen.
(b) Maar anderzijds wordt op blz. 10-11 aanbevolen dat de onderwijsinstelling daartoe (een veelvoud van exclusieve) safe spaces voor kwetsbare groepen creëert, zodat ze zich in eigen kring (ter bevordering van hun maatschappelijke emancipatieproces) ‘vrij kunnen uitdrukken zonder angst voor discriminatie, kritiek, intimidatie, of enige vorm van psychologisch of fysiek ongemak.’ De SG-journalisten wijzen er fijntjes op dat deze aanbeveling niet bij iedereen in goede aarde zal vallen. Want door bescherming van de emancipatieprocessen van sommige studentencategorieën (bv. studenten met een functiebeperking) kunnen gevestigde belangen van andere studentencategorieën (bv. deelnemers aan excellente studietracés) in gevaar worden gebracht.
schreef:
De minister heeft een Regiegroep Sociale Veiligheid ingesteld voor het hoger onderwijs.