onderwijsethiek.nl

De Universiteit Leiden heeft een nieuw studentinformatiesysteem (USIS) ingevoerd. In dat digitale systeem kan de student ook een persoonlijke studieplanning opstellen. De universiteit is voornemens studenten te verplichten uiterlijk aan het begin van het tweede verblijfsjaar hun plan voor de rest van de bachelorstudie op te stellen en in USIS in te voeren. Bij Archeologie, Psychologie en Rechten wordt dat idee momenteel uitgewerkt. Ik laat nu even de vraag rusten op welke wettelijke basis zo’n verplich­ting gestoeld is (ik denk dat alleen de propedeutische BSA-regeling aanknopings­pun­ten biedt). Nee, ik zit meer met de vraag wat de status is van zo’n studieplan. Op het eerste gezicht is het antwoord logisch: door het opstellen van doelen en plannen voor de studieloopbaan kan de student doelgericht en doelmatig werken. Een voordeel is ook dat de planning periodiek samen met de studiementor kan worden doorgesproken en bijgesteld. Dat zou goed kunnen werken, mits de privacy gewaarborgd is: alleen de student en de mentor krijgen toegang tot dit deel van USIS.
Maar het ziet ernaar uit dat deze voorwaarde niet vervuld wordt. De bedoeling is namelijk dat het studieplan ter accordering wordt voorgelegd aan de studieleiding (Science) en dat het door de examencommissie wordt geraadpleegd als de student bijzondere faciliteiten aanvraagt (Rechten). Volgens de toelichting van Marcel Vooijs (Bestuursbureau UL) moet het studieplan tevens als een afspraak tussen student en studieleiding fungeren, en als basis voor haar bewaking van de individuele studie­voortgang. De studieplanning is dan niet langer een persoonlijk actieplan maar een studiecontract. Daarmee rijzen er cruciale vragen. Welke criteria hanteert de studieleiding bij haar beslissing het (door de student voorgestelde) studiecontract al dan niet te accorderen? In hoeverre heeft de student het laatste woord bij het opstellen van het studiecontract? Kan de studieleiding sancties toepassen als de student bij het sluiten van het contract niet bereid is toe te geven aan de wensen van de wederpartij of als de studievoortgang achterblijft bij de gemaakte afspraken? Kan de student het contract alsnog wijzigen en in hoeverre moet zo’n wijziging door de studieleiding geaccordeerd worden? In hoeverre is ook de studieleiding van haar kant gebonden aan het contract? En in hoeverre kunnen er twee gescheiden plannings­circuits ontstaan: enerzijds het geaccordeerde studieplan dat in USIS is opgenomen en anderzijds een privé schaduwplanning?