onderwijsethiek.nl

Derdejaars studenten van de lerarenopleiding Lichamelijke Opvoeding (HAN) hebben de beroepszaak tegen hun examencommissie gewonnen (Sense 29/9/2016, 5/10/2016). In januari hadden ze een tentamen afgelegd en on­gewoon veel deelnemers haalden goede cijfers. Uiteindelijk bleek hoe dat kwam: de docent had de opgaven van een oude tentamenafname hergebruikt, niet wetende dat een deel van het nieuwe studentencohort met behulp van die oude opgaven had geoefend om zich op hun tentamen voor te bereiden. In overleg met de docent besloot de examen­commissie daarom de uitslagen van het januaritentamen ongeldig te verklaren. Alle deelnemers moesten het tenta­men opnieuw afleggen. Velen waren het daar niet mee eens en gingen in beroep bij het lokale College van Beroep voor de Examens. Zij werden in het gelijk gesteld op grond van het feit dat in de lokale Onderwijs- en Examen­Regeling (OER) niet was vastgelegd dat de examencommissie bevoegd was tentamens ongeldig te verklaren.
Dat is een rare redenering. De docent-examinator moet beoordelen of stu­denten de stof beheersen. Als achteraf blijkt dat het gekozen meetinstrument ernstige mankementen vertoonde, zodat het risico te groot was dat studenten ten onrechte een voldoende cijfer behaalden, dan behoort het tot de pro­fessionele plichten van de examinator de meting ongeldig te verklaren en de deelnemers aan een nieuwe meting te onderwerpen. Dat hoef je niet in een OER vast te leggen.
Maar misschien was het lokale beroepscollege in de war gebracht door het feit dat sommige studenten alsnog waren vrijgesteld van de herkansing omdat ze volgens de examinator voldoende aannemelijk hadden gemaakt dat ze niet kennis hadden genomen van de oude tentamenopgaven. Daarmee heeft hij inbreuk gemaakt op het professionele uitgangspunt dat alle tentamendeel­nemers gelijk behandeld moeten worden. Misschien had het lokale beroeps­college op grond dáárvan kunnen besluiten dat de uitslagen van de overige tentamen­deelnemers eveneens hun geldigheid moesten behouden.