Er zijn geen aanwijzingen gevonden dat autistische studenten vanwege hun handicap geweerd worden bij de toelatingsselectie tot mbo-opleidingen, zo meldt de Onderwijsinspectie in een rapport (1/3/2014) dat deze week aan de Tweede Kamer is aangeboden. Als ze worden afgewezen is dat niet primair op hun handicap (ASS) gebaseerd maar op andere criteria (§3.2), zoals een te rooskleurig beroepsbeeld in het licht van hun mogelijkheden en beperkingen, vooral wat betreft de verwerving van beroepscompetenties om te functioneren in praktijksituaties (§3.1).
Kennelijk heeft de Onderwijsinspectie uitsluitend gekeken naar primaire, directe discriminatie. Nergens trof zij een bordje ‘Verboden voor Autisten’ aan. Maar de Inspectie gaat voorbij aan vormen van secundaire, indirecte discriminatie. Een restaurant maakt zich bijvoorbeeld aan indirecte discriminatie jegens blinden en slechtzienden schuldig als men voor hen geen uitzondering maakt op het verbod tot het meenemen van honden. De Onderwijsinspectie gaat in haar rapport voorbij aan de volgende vragen:
(a) In hoeverre worden studenten geweigerd (niet van vanwege hun handicap maar) vanwege het feit dat de mbo-instelling niet de nodige middelen wenst vrij te vrijmaken om hun tijdens de opleiding extra begeleiding en ondersteuning te bieden, terwijl zij toch wettelijk verplicht is, binnen de grenzen van het mogelijke, ‘redelijke aanpassingen’ te bieden ten behoeve van gehandicapte studenten?
(b) In hoeverre worden studenten geweigerd (niet vanwege hun handicap maar) vanwege het feit dat de mbo-instelling niet bereid is ruimte te laten voor de studievertraging die ze ten gevolge van hun handicap zullen oplopen?
(c) In hoeverre worden autistische kandidaten geweigerd (niet vanwege hun handicap maar) vanwege het feit dat ze ten gevolge van hun handicap veel moeite zullen hebben om aan de sociaal-emotionele en samenwerkingscompetenties te voldoen die tegenwoordig, met het oog op zo breed mogelijke inzetbaarheid van gediplomeerden, in de diploma-eisen van mbo-opleidingen plegen te worden opgenomen?
(d) En hoe moeten mbo-opleidingen omgaan met de keuzedilemma’s die optreden als er, zoals bij de creatief-technische mbo-opleiding Game Design, niet genoeg studieplaatsen beschikbaar zijn om alle (geschikt bevonden) gegadigden toe te laten?
Lees verder … (PDF)
4 reacties op “Toelatingsselectie: autisten gediscrimineerd?”
schreef:
De Start Foundation heeft 29/4/2014 op haar website een commentaar geplaatst op het rapport van de Onderwijsinspectie. Ook verscheen er in NRC-Handelsblad (30/4/2014 p.7) een nieuwsbericht van Julie Wevers. Zie ook De Telegraaf (29/4/2014), Nationale Onderwijsgids (30/4/2014).
schreef:
De MBO-Raad heeft in 2012 een servicedocument gepubliceerd onder de titel Gelijk zijn = Gelijk krijgen? De naleving van de gelijkebehandelingswetgeving in het mbo. Bij de toelatingsselectie van gehandicapten geldt als criterium of de betrokkene geschikt is voor de opleiding (eventueel nadat de opleiding door doeltreffende aanpassingen geschikt is gemaakt voor de betrokkene). Maar de auteurs geven geen definitie van studiegeschiktheid: kan iemand die ten gevolge van zijn of handicap studievertraging zal oplopen, toch als geschikt worden beschouwd? Volgens de Jongerenorganisatie Beroepsonderwijs (JOB) worden gehandicapte aspirant-studenten pas ongeschikt geacht als ze de geambieerde studie nooit met succes zullen kunnen afronden. Daarbij memoreert zij ook de mogelijkheid in geval van studievertraging een verlenging van de prestatiebeurs aan te vragen.
schreef:
Gerard Sanberg (Onderwijs Brabant 5/5/2014) trekt uit het Inspectierapport de conclusie dat autisten niet gediscrimineerd worden bij de toelatingselectie van mbo-opleidingen. In een reactie (10/5/2014) heb ik deze conclusie aangevochten. Ter adstructie verwees ik naar de zorgvuldige wijze waarop aankomende gehandicapte studenten in het hoger onderwijs op hun studiegeschiktheid geselecteerd worden.
schreef:
Een aardig verhaal van Volkskrantjournalist Bart Dirks over ingezette beleidsombuigingen in het MBO: Niks mis met het mbo, daarom moet het anders (VK 13/5/2014). Beleidsomslag nr.4 betreft de studiekeuzechecks bij de intake van aspirant-studenten. Onvermeld blijft dat toelaatbare kandidaten geen recht op toelating hebben en dat er (mede gezien het tekort aan stageplaatsen) strenger geselecteerd wordt. Vooral opleidingen met een slecht arbeidsmarktperspectief laten minder studenten toe. Voor gehandicapte kandidaten rijst dan de vraag: worden wij in dat verband extra op achterstand gezet op grond van ons persoonlijke slechter arbeidsmarktperspectief? Verder missen wij bij Beleidsomslag nr.2 (“De lat omhoog”) en nr. 3 (Afstemming op de behoeften van de regionale arbeidsmarkt) nadere informatie over de herziening van de competentiegerichte kwalificatiedossiers. Wordt er voldoende rekening gehouden met het feit dat velen van ons niet zo breed inzetbaar zijn op de arbeidsmarkt?