In 2015 zijn extra toelatingseisen voor de pabo ingevoerd, die uitsluitend van toepassing zijn op abituriënten van havo en mbo4. Anders dan vwo-abituriënten, moeten zij een toets Geschiedenis, Aardrijkskunde en Natuur&Techniek afleggen om tot de pabo te worden toegelaten. Dat heeft tot gevolg gehad dat de instroom van aspirant-studenten met een niet-westerse immigratieachtergrond dramatisch gedaald is (CPB 2019 p.14). Men denke bijvoorbeeld aan aspirant-studenten met Marokkaanse, Turkse, Caraïbische of Surinaamse wortels.
Researchnet geeft deze toelatingsselectie vorig jaar geëvalueerd. In het rapport (2019) wordt aanbevolen te onderzoeken hoe het afschrikeffect voor mbo’ers met een migratieachtergrond verminderd kan worden en hoe de slaagkans voor de toetsen “meer cultuurneutraal” kan worden gemaakt. De toelatingstoetsen zijn afgestemd op het niveau dat havisten aan het eind van het derde leerjaar bereikt hebben. Vooral bij de toelatingstoets Geschiedenis vallen erg veel onvoldoendes. Een commissie van lectoren uit de pabosector gaat nu onderzoeken in hoeverre aspirant-studenten met een niet-westerse migratieachtergrond door ‘westerse of talige vooringenomenheid’ van de toetsconstructeurs benadeeld worden (NU.nl 15/6/2020).
In onderstaand tekstkader geef ik een voorproefje van hun mogelijke onderzoeksuitkomsten. Ik heb namelijk een officiële oefenvariant 2016/2017 van de toelatingstoets Geschiedenis onder de loep genomen (2016a, 2016b).
Lees verder … (PDF)
3 reacties op “Toelatingstoetsen pabo vormen een bottleneck (II)”
schreef:
De leerstof voor de toelatingstoets Geschiedenis is ontleend aan de canon van de Nederlandse geschiedenis waarmee men sinds het leerjaar 2009-2010 richting beoogt te geven aan het geschiedenisonderwijs in Nederland. In de antwoordsleutel van de oefentoets (zie voetnoot 4) wordt naar de tien historische tijdvakken verwezen die in de eerste versie van de canon onderscheiden werden. Op 22 juni 2020 is een vernieuwde versie gepresenteerd op de website Canon van Nederland (voorheen “www.entoen.nu” geheten).
schreef:
Dit blogbericht gaat over de eventuele benadeling van aspirant-studenten met een (niet-westerse) migratieachtergrond door de wijze waarop de toelatingstoets aan de poort van de pabo is ingericht. Daarnaast kan er sprake zijn van benadeling door de wijze waarop de historische leerstof voor de pabo (en uiteindelijk dus ook voor het basis- en voortgezet onderwijs) is ingericht. Over die kwestie is bijvoorbeeld nagedacht in een focusgroepenonderzoek onder geschiedenisdocenten (College voor Toetsen en Examens 2016). Aanbevolen werd voorrang te verlenen aan multiperspectiviteit in de onderwerpskeuze (aansluitend bij de diversiteit van de leerlingenpopulatie) en meer ruimte te scheppen voor minder-eurocentrische geschiedenis (bv. de Moorse tijd in Spanje, Europese expansie, kolonisatie en dekolonisatie, slavernij, migratie, rivaliteiten tussen grootmachten/Koude Oorlog).
Vanuit de Nederlandse website The Black Archives (TBA) is een aanzet gegeven tot een canon van de wereldgeschiedenis (2019a, 2019b, 2019c), in aanvulling op de canon van de Nederlandse geschiedenis. Eerder had TBA, in samenwerking met Funx en de journalistieke website De Correspondent, 34 verhalen uit de Verzwegen Geschiedenis opgetekend. En onlangs (19/6/2020) trok TBA van leer tegen de conclusie van het Historisch Nieuwsblad (28/2/2020) dat onderwerpen zoals slavernij en kolonialisme voldoende behandeld worden in de hedendaagse Nederlandse schoolboeken.
schreef:
Een belangrijk doel van het geschiedenisonderwijs is dat het bijdraagt aan de burgerschapsvorming en dat het de leerlingen indringend laat kennismaken met de basiswaarden van de democratische rechtsstaat. Als we dat doel echt serieus willen nemen, dan zouden we het geschiedenisonderwijs volgens mij mínder moeten enten op de politieke geschiedenis van Nederland (c.q. Europa c.q. de Wereld) en méér op de ideeëngeschiedenis, en met name op de geschiedenis van de burgerrechten (binnen een samenleving), van het internationaal recht en het oorlogsrecht (tussen samenlevingen) en van de universele mensenrechten (over de grenzen van alle samenlevingen heen). Daarover is de afgelopen 3000 jaar, op vele plekken ter wereld, heel wat nagedacht, gediscussieerd en opgeschreven, in nauwe samenhang met maatschappelijke en politieke ontwikkelingen. Met deze focus kweek je mondige mensen die rationeel en kritisch kunnen denken.