Leraren zijn functionarissen met een publieke taak. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken wil hen beter beschermen tegen lichamelijke en verbale geweldplegingen van leerlingen en ouders, alsmede tegen belaging, intimidatie en bedreiging van die kant. In 2008 heeft het Ministerie in een brochure (i.s.m. Justitie) en in een handboek uitgelegd hoe scholen tegen dergelijke misdragingen kunnen optreden. En per 1 april 2010 worden Eenduidige Landelijke Afspraken van kracht om te waarborgen dat aangiftes van scholen voortvarend door politie en justitie behandeld worden.
Het Ministerie gaat er kennelijk van uit dat lichamelijke en verbale geweldplegingen (alsmede belaging, intimidatie en bedreiging), indien door leerlingen en ouders jegens leraren gepleegd, met grotere voortvarendheid moeten worden aangepakt dan dezelfde misdragingen, indien deze door leraren jegens leerlingen of ouders gepleegd worden. Dat valt niet te rijmen met het feit dat de school niet alleen een zorgplicht jegens haar werknemers heeft, maar ook jegens haar leerlingen. Misdragingen gepleegd door professionals die in een gezagsrelatie tot hun cliënten staan, worden gewoonlijk strafwaardiger geacht dan misdragingen van niet-professionals. Ook gaat men er gewoonlijk van uit dat minderjarigen bijzondere bescherming verdienen tegen misdragingen van volwassenen. Wat de relatie tussen leraren en leerlingen betreft, mogen leerlingen dus, niet minder dan leraren, aanspraak maken op bescherming tegen fysiek en verbaal geweld.
Ik denk derhalve dat scholen niet moeten toegeven aan het idee dat zij in hun aangiftebeleid mogen discrimineren tussen leraren en leerlingen. Als een school aangifte wil doen tegen een leerling die een leraar voor klootzak heeft uitgemaakt, dan moet zij ook aangifte doen tegen een leraar die een leerling als idioot, lulhannes of trut wegzet. In beide gevallen is immers sprake van verbaal geweld. En als een school aangifte wil doen na verbale en/of fysieke geweldpleging tussen leraar en leerling, zal zij eerst via hoor en wederhoor moeten vaststellen of er aanleiding is tegen de een of tegen de ander of tegen beiden aangifte te doen. Het is naar mijn oordeel een taak van de Medezeggenschapsraad erop toe te zien dat de school een evenwichtig en terughoudend aangiftebeleid voert.
Een Berlijnse ouderorganisatie protesteert tegen het feit dat klachten over lichamelijk geweld van leraren tegen leerlingen niet tot gepaste actie (correctie of bestraffing) door de schoolleiding en/of door justitie leiden, zelfs niet als de leerling daarbij letsel oploopt (Tagesspiegel 20/3/2010).
De Vlaamse onderwijsvakbonden (11/2/2010) eisen dat de werkgevers in de CAO verplicht worden voor ieder personeelslid een W.A.-verzekering (beroepsaansprakelijkheid) en een rechtsbijstandsverzekering (o.a. schadeclaims i.v.m. agressie door leerlingen of ouders) af te sluiten. Jos Van Der Hoeven van de christelijke onderwijsvakbond COC zegt in De Morgen (28/4/2010): ‘Al onze leerkrachten die met geweld te maken krijgen, raden wij tegenwoordig aan meteen een klacht in te dienen. Maar het is wel begrijpelijk dat leerkrachten daar vaak geen zin in hebben, omdat het er in de praktijk dikwijls op neerkomt dat ze op eigen houtje een advocaat moeten inschakelen.’ Bedoelt hij een klacht die bij de schooldirectie wordt ingediend, of een klacht bij politie/justitie? En bedoelt hij dat ook over verbaal geweld (belediging) onverwijld een klacht moet worden ingediend?