Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) heeft deze week een rapport uitgebracht over de afstoting van verantwoordelijkheden van de overheid. Steeds meer dingen worden aan de eigen verantwoordelijkheid van de burger overgelaten. In het hoofdstuk Onderwijs gaat het bijvoorbeeld over de financiële verantwoordelijkheid van studenten. De aanspraken op een basisbeurs en OV-kaart worden afgeschaft, de eigen bijdrage in de vorm van collegegeld wordt steeds hoger, de condities voor het verkrijgen van een aanvullende beurs worden verscherpt en de controle op beursfraude is de afgelopen jaren ad absurdum geïntensiveerd. Zoals met dit voorbeeld geïllustreerd, gaat het SCP-rapport vooral over de versobering van de verzorgingsstaat ten laste van de burger.
Waar het SCP te weinig aandacht aan besteedt, is de sluipende versobering van de rechtsstaat. Het behoort tot de verantwoordelijkheid van de overheid goede wetten te maken, deze zelf in acht te nemen en erop toe te zien dat ook private partijen de wetten naleven. Daarbij gaat het niet alleen om bescherming van de belangen van de staat en van de samenleving, maar met name ook om bescherming van de belangen van de burger. Deze rechtsstatelijke verantwoordelijkheid wordt door de overheid steeds meer verwaarloosd. Het wordt aan de burgers overgelaten, tegen alle juridische klippen op, voor de eigen belangen op te komen. Survival in de rechteloze jungle wordt tot hun eigen verantwoordelijkheid gerekend.
Lees verder … (PDF)