onderwijsethiek.nl

Onderzoekers uit Leuven, Gent en Brussel menen te hebben ontdekt dat meisjes in de klas worden voorgetrokken in vergelij­king met jongens (Nieuwsblad 27/2/2014). Els Consu­egra rapporteert dat meisjes bij gelijke prestaties hogere cijfers krijgen en bij gelijk wangedrag minder gauw gestraft worden. Leraren koesteren blijkbaar onbewust een vooroordeel ten nadele van jongens en ten gunste van meisjes. En dat treedt zowel bij manlijke als bij vrouwelijke leraren op.
Stereotype beelden en vooroordelen: daar hebben leraren ook vakinhoudelijk mee te maken. De redactie van de Waalse onderwijssite Enseignons publiceerde op haar Facebookpagina (25/2/2014) een kaart van Europa. En dat bracht heel wat opgewonden reacties teweeg. De kaart werd namelijk plompverloren aanbevolen voor de lessen Aardrijkskunde. Of was het aanprijzing met een sardonische knipoog? Het gaat om één van de wereldposters die in 2011 ontworpen zijn door de Waalse beeldend kunstenaar Sébastien Laurent. Maar je hebt bijna een loep nodig om de kaart te ontcijferen. België blijkt dan ge­karakteriseerd te worden als het land van de frieten en wafels. Nederland van de tulpen, molens en drugs. Luxemburg van de verdachte geldstromen. En hoe verder het land van de Benelux verwijderd is, des te slechter komt het er van af. Spanje van de nietsnutten, Magreb van de dieven en valsemunters, Tsjechië van de prostituées, Rusland van de maffia, Attica van de knapen­liefde, Oezbekistan van de geiteneukers. Maar naast deze extreme stereotypen, wordt er ook aansluiting bij de historische actualiteit gezocht: Pruissen van de nazi’s, Polen van de vernietigingsovens, Israël van de joodse racisten, Oekraïne van de Tsjernobyl-slachtoffers, etc. De posters zijn in de handel gebracht door François de Coninck (Kunstuitgeverij Klet & Ko), en niet speciaal voor schoolgebruik. Toch kan ik me voorstellen dat de kaarten van Sébastien Laurent door leraren als inspi­ratie­bron gehanteerd kunnen worden: hoe kunnen wij leerlingen helpen hun wereld­beeld te vormen, hun etnocentrische brillen te corrigeren, schuldige landschappen te identifi­ceren en de wereld vanuit verschillende gezichtshoeken te bezien? Overigens heeft Laurent inmiddels een nieuw project afgerond. In het kader van de Subjectieve Wereld­atlas heeft hij geholpen de Waalse provincie Henegouwen, zoals gezien door de bril van haar bewoners, in kaart te brengen.