onderwijsethiek.nl

In het Nationaal Onderwijsakkoord heeft het ministerie onlangs met de VO- en MBO-raad afgesproken dat de werkgevers ervoor zullen zorgen dat iedere docent met ingang van 2017 gekwalificeerd en bevoegd zal zijn voor het onderwijs waar hij of zij wordt ingezet. Dat betekent dus dat een vak alleen mag worden gegeven door een leraar die bevoegd is dit vak in het desbetreffende segment van het onderwijsbestel te geven. De Onderwijs­inspectie ziet hierop toe en zal handhavend optreden jegens de werkgever.
Voor leerlingen is dit verheugend nieuws, maar er zit een addertje onder het gras. Er wordt een uitzondering gemaakt voor de tijdelijke inzet van anders-bevoegden, onder-bevoegden of nogniet-bevoegden, als noodmaatregel om lesuitval te voorkomen. Dat roept de volgende vragen op:
(a) Bij wijze van noodmaatregel mag docent X dus slechts gedurende een bepaalde termijn worden ingezet om onbevoegd vak A te geven, maar in hoeverre mag de werk­gever vervolgens, nog steeds als noodmaatregel, die termijn verlengen door vervolgens onbevoegde docent Y in te zetten om dat vak te geven?
(b) Ligt het niet voor de hand dat van de school geëist wordt haar leerlingen en ouders in kennis te stellen van het feit dat vak A door onbevoegde docent X wordt gegeven?
(c) Er wordt een Lerarenregister opgetuigd om te garanderen dat docenten zich jaar-in-jaar-uit, door bij- en nascholing én praktijkervaring, blijven kwalificeren voor de onderwijstaken die zij verrichten; ligt het dan niet voor de hand de regel in te stellen dat praktijkervaring alleen meetelt als die is opgedaan in de lessen waarvoor ze bevoegd zijn en dat docent X dus niet de praktijkervaring mag opvoeren die hij of zij onbevoegd in vak A heeft opgedaan?
(d) En dan nog een vraag van andere orde: in hoeverre wordt erop toegezien dat vo- en mbo-instellingen de bevoegdheidseisen niet omzeilen door structureel onbevoegden voor de klas te zetten en zich daarbij te beroepen op het argument dat ze slechts onder toezicht en eindverantwoordelijkheid van bevoegde docenten worden ingezet (in de vorm van ‘team teaching’ of als relatief zelfstandig opererende onderwijsondersteuners)?