onderwijsethiek.nl

In 1986 werd de kinderbijslag voor meerderjarige studenten vervangen door een gedifferentieerd beurzenstelsel voor thuis- en uitwonenden: de basisbeurs en een inkomensafhankelijke aanvullende beurs. Vijf jaar later werden de beurzen fors gekort om hun met het vrijkomende geld een “gratis” OV-abonnement te geven. En in de jaren 1990 werd vervolgens nog driftig bezuinigd op het nieuwe studiefinancieringsstelsel (tabel I). Het kabinet Rutte-2 (2014-2017) gaf de doodsteek. Met steun van D66 en GL kregen de coalitiepartners VVD en PvdA gedaan dat de basisbeurs voor voltijdse MBO- en HO-studenten met ingang van 1/9/2015 cohortgewijs werd vervangen door een sociaal leenstelsel, terwijl de aanvullende beurs werd verhoogd. De resulterende opbrengst, 728 miljoen euro per jaar (peiljaar 2025), zou terug­vloeien naar het hoger onderwijs.
Maar door het wegvallen van de basisbeurs voor uitwonenden zouden waarschijnlijk méér studenten thuis bij hun ouders blijven wonen. Bij ongewijzigd beleid zou het dus nóg drukker worden in het openbaar vervoer. Daarom was in het regeer­akkoord aangekondigd dat het gratis reizen met de OV-studentenkaart zou worden af­geschaft. In plaats daarvan zou er een kortingskaart komen, wat bovendien een mooie extra bezuiniging zou opleveren. Minister Bussemaker kwam echter met een lumineus alternatief:
-1- De hogeronderwijsinstellingen moeten sinds 1997 voor hun eigen huisvestingslasten opdraaien. Sindsdien ontplooien ze initiatieven om op die lasten te bezuinigen (het 3B-beleid: betere Bezetting en Benutting van gebouwen in combinatie met Bedrijfstijdverlenging).
-2- En sinds 2011 loopt er de grootscheepse overheidscampagne Beter Benutten (van de nationale infrastructuur), om de autofiles en andere spitsproblematiek aan te pakken.
-3- Laten we aanhaken bij deze twee ontwikkelingen: we starten een project Beter benutten onderwijs en openbaar ver­voer, dat ertoe zal leiden dat studenten minder OV-kilometers in de spits reizen, zodat enerzijds de OV-studentenkaart behouden blijft, maar OCW anderzijds jaarlijks 200 miljoen euro minder kwijt is aan het abonnementscontract met de OV-bedrijven. En we beloven …
-4- dat ook deze bezuinigingsopbrengst zal terugvloeien naar het hoger onderwijs.
Lees verder … (PDF)