onderwijsethiek.nl

Een zij-instromer in de leraarskamer: hij kijkt met een frisse blik naar ons onderwijs en stelt kritische vragen. Waarom zitten er zoveel slimme leerlingen in mijn HAVO-klas, vroeg Ferry Haan zich vorig najaar af. Inmiddels weet hij het antwoord (De Volkskrant 1/7/2009). Als leerlingen in het VWO dreigen te blijven zitten, worden ze naar de HAVO verwezen. Dat is goedkoper en het verfraait de Opbrengstenkaart van de school, die door de onderwijsinspectie wordt bijgehouden. Ferry heeft het vermoeden dat er in het VWO te streng geselecteerd wordt, waardoor talent verloren dreigt te gaan. Zou het niet in het belang van (sommige) VWO-leerlingen zijn als ze gewoon een jaartje mochten doubleren?
Deze vraag bleek bij de Volkskrantlezers levendige reacties op te roepen. Er kwam een professionele discussie op gang. Niet alleen over het recht op zittenblijven, maar ook over de voor- en nadelen van het leerstofjaarklassensysteem. Oudgediende Stuijt breekt een lans voor de Nulfoutenmethode die bij maakopdrachten wordt toegepast. Je krijgt pas een voldoende eindbeoordeling als het afgeleverde product ‘zero defects’ bevat. Iedere leerling krijgt dus bij wijze van spreken een tien, maar voor de ene zal dat meer revisies (en dus een langere doorlooptijd) vergen dan voor de andere. Bij leertaken staat deze kwaliteitsstrategie als Mastery Learning (Beheersingsleren) te boek: de docent is pas tevreden als de leerling het leerdoel voor 100% bereikt heeft. Is dat utopische prietpraat? Nee, onder bepaalde voorwaarden is zo’n didactische strategie zeer efficiënt. Maar daartoe moet men wel ruimte maken voor verschillen in leertempo, en geen tijd verspillen aan het doubleren van leertrajecten die reeds met succes voltooid zijn.